
เส้นทางสัญจรบริเวณพรมแดน ไทย-มาเลเซีย สามารถสัญจรได้หลายเส้นทาง แต่มีเส้นทางโบราณเมื่อครั้งอดีต ถูกเปิดทำการเพียงไม่กี่ปีที่ผ่านมา นั่นคือ "บ้านประกอบ" หรือ "ด่านประกอบ" อำเภอนาทวี จังหวัดสงขลา ซึ่งเส้นทางดังกล่าวถูกปล่อยทิ้งร้างมาอย่างยาวนาน โดยเส้นทางดังกล่าวว่ากันว่า เป็นเส้นทางเคลื่อนศพของ "หลวงปู่ทวด" พระสงฆ์ที่ผู้คนทั้งสองประเทศเคารพนับถือ
มีข้อถกเถียงกันมากมายเกี่ยวกับเส้นทางเคลื่อนศพของหลวงปู่ทวด คำถามคือ "หลวงปู่ทวดมรณภาพที่ไหน?" บางข้อมูลก็บ่งบอกว่า หลวงปู่ทวดมรณภาพที่ เขาอีโปห์ รัฐเประ บ้างก็ว่าหลวงปู่ทวดมรณภาพ ณ วัดกงหรา (วัดโกร๊ะ รัฐเประ) อีกข้อมูลหนึ่งก็บอกว่าหลวงปู่ทวดมรณภาพ ริมน้ำสุไหงเกอร์นาริงค์ รัฐเประ จาก 3 แหล่งข้อมูลเห็นพ้องกันว่าหลวงปู่ทวดมรณภาพที่รัฐเประอย่างแน่นอน แต่มีอีกข้อมูลหนึ่งที่แตกต่างออกไป นั่นคือ บ้านบากัน ตรงข้ามเกาะปีนัง หลังจากนั้นก็ปรากฏเส้นทางเคลื่อนศพและจุดพักศพ จากประเทศมาเลเซียสู่ "วัดช้างไห้" จังหวัดปัตตานี อันเป็นคำสั่งเสียของหลวงปู่ทวด

มีการศึกษาเส้นทางเคลื่อนศพหลวงปู่ทวด โดย นายชัยวุฒิ พิยะกูล หัวหน้าโครงการ "สำรวจและเก็บข้อมูลเกี่ยวกัยหลวงพ่อทวดเหยียบน้ำทะเลจืดบริเวณตอนเหนือของประเทศมาเลเซีย" ได้มีออกสำรวจสืบค้นประวัติศาสตร์ตั้งแต่รัฐเประถึงวัดช้างให้ พบเส้นทางโบราณ อันเป็นเส้นทางการค้าสัญจรค้าขายในอดีต และจากการสำรวจพบเส้นทางไปมาหาสู่กัน อย่างน้อย 2 เส้นทาง คือ บริเวณช่องเขาบ้านประกอบ อำเภอนาทวี และ ช่องเขาบ้านสมแก่ อำเภอสะเดา โดยเดินทางไปตามลำห้วยต้นน้ำคลองอู่ตะเภา ไปสู่อำเภอหาดใหญ่ แต่นักวิชาการและนักประวัติศาสตร์ลงความเห็นว่า หลวงปู่ทวด น่าจะมรณภาพที่ริมน้ำสุไหงเกอร์ รัฐเประ และมีการเคลื่อนขบวนศพ 18 จุดด้วยกัน โดยในยุคนั้นน่าจะใช้ช้างเป็นพาหนะ เพราะต้องผ่านป่าเขาที่อันตราย
จุดที่ 1 สถานที่มรณภาพริมฝั่งน้ำสุไหงเกอร์ และสุไหงเกอร์นาริง รัฐเประ พบสถูปหลวงปู่ทวดอยู่บริเวณริมน้ำ
จุดที่ 2 สถานที่พักศพบ้านพกั๊วะลั๊วะ หรือวัดโกร๊ะใน ตำบลกั๊วะลั๊วะ อำเภอเปิงกาลันฮูลู รัฐเประ วัดร้างอายุกว่า 300 ปี เชื่อว่าหลวงปู่ทวดเป็นผู้สร้างวัดแห่งนี้
จุดที่ 3 สถานที่พักศพวัดจะดาบ (ร้าง) ตำบลลูการ์สือมัง อำเภอโกร๊ะห์ รัฐเประ
จุดที่ 4 สถานที่พักศพโคกเมรุ อำเภอบาลิง รัฐเคดะห์ เชื่อว่ามีการหยุดพักศพบริเวณโคกสูงแห่งนี้
จุดที่ 5 สถานที่พักศพบุกิตสามี หรือควนพระ รัฐเคดาห์
จุดที่ 6 สถานที่พักศพบ้านควนเจดีย์หรือบ้านหลังไกว้ รัฐเคดะห์ อดีตตามคำบอกเล่า เคยมีการสร้างเจดีย์เพื่อเป็นที่ระลึก แต่ปัจจุบันไม่เหลือร่องรอย เพราะปัจจุบันเป็นดินแดนมุสลิม
จุดที่ 7 สถานที่พักศพบ้านปาดังเปรียง หรือปาดังแปลง รัฐเคดะห์ เชื่อว่ามีร่องรอยพักศพหลงเหลืออยู่ มีลักษณะเป็นเนินจอมปลวก ตั้งอยู่หลังวัดเทพสุวรรณาราม ชาวบ้านเชื่อว่า สมัยก่อนพักศพจุดใด หากมีน้ำเหลืองและน้ำเน่าไหลจากศพตกสู่พื้นดิน ชาวบ้านจะช่วยกันนำหลักไม้มาปัก เพื่อเคารพกราบไหว้บูชา เรียกว่า "หลักไม้แก่น"
จุดที่ 8 สถานที่พักศพบ้านทุ่งควาย หรือกำปงจีนา รัฐเคดะห์ สถานที่ศักดิ์สิทธิ์ มีเจดีย์ที่เชื่อว่าสร้างครอบจุดพักศพหลวงปู่ อีกทั้งยังเชื่อว่ามีอัทธิหลวงปู่บรรจุอยู่ภายในเจดีย์
จุดที่ 9 สถานที่พักศพวัดลำปำ ตำบลรำไม อำเภอเปิ้นดัง รัฐเคดะห์ ในอดีตมีเขื่อนหลวงพ่อทวดตั้งอยู่กลางวัด แต่มีสภาพทรุดโทรมจึงรื้อถอนไป มีการขุดพบหม้อทองแดง 1 ใบ ภายในมีแผ่นจารึกระบุว่า "สถานที่ตั้งศพหลวงพ่อทวด"
จุดที่ 10 สถานที่พักศพบ้านปง ตำบลเตอกเยร์คีรี อ.ปาดังเตอรัป รัฐเคดะห์
จุดที่ 11 สถานที่พักศพบ้านปลักคล้า ตำบลนาคา อำเภอปาดังเตอรัป รัฐเคดะห์ พบหลักไม้แก่นรูปบัวตูม
จุดที่ 12 สถานที่พักศพบ้านนาข่า ตำบลนาคา อำเภอปาดังเตอรัป รัฐเคดะห์ พบหลักไม้แก่นรูปบัวตูม
จุดที่ 13 สถานที่พักศพบ้านบาวฉมัก รัฐเคดะห์ พบหลักไม้แก่นในสวนยางพาราของชาวบ้าน
จุดที่ 14 สถานที่พักศพบ้านดินแดง รัฐเคดะห์ พบหลักไม้แก่นถูกจอมปลวกคลุม
จุดที่ 15 สถานที่พักศพบ้านปาดังสะไหน อำเภอปาดังเตอรัป รัฐเคดะห์ หลักไม้แก่นเดิมทรุดโทรม ได้บูรณะใหม่เป็นเป็นหลักหินทรงบัวตูม ที่นี่เป็นจุดสุดท้ายในมาเลเซียก่อนเข้าไทย
จุดที่ 16 สถานที่พักศพบ้านถ้ำตลอด ตำบลเขาแดง อำเภอสะบ้าย้อย จังหวัดสงขลา เคยมีศาลาหลวงพ่อทวดปรากฏอยู่ในประวัติวัดแห่งนี้
จุดที่ 17 สถานที่พักศพบ้านช้างไห้ตก วัดบันลือคชาวาส ตำบลช้างให้ตก อำเภอโคกโพธิ์ จังหวัดปัตตานี
จุดที่ 18 สถานที่ฌาปนกิจศพวัดช้างไห้ อำเภอโคกโพธิ์ จังหวัดปัตตานี

วัดช้างไห้ จังหวัดปัตตานี

หลักไม้แก่นโบราณ

วัดถ้ำตลอด สะบ้าย้อย
พาชมวิวทะเลหมอก 360 องศา ณ ยอดเขาเล่ อันซีนเมืองสะเดา ต้อนรับหน้าฝนปี2025
16 พฤศจิกายน 2568 | 700ตำนานจระเข้ผู้พิทักษ์ : วิถีคนทะเลสาบสงขลาแห่งบ้านอ่าวทึง อ.ควนเนียง
16 พฤศจิกายน 2568 | 3,577แม่ย่านางเรือศรีสไบ แห่งวัดสันติวรคุณ ตำนานเรือโบราณผุดกลางสวนยาง (สะเดา)
16 พฤศจิกายน 2568 | 707ต้นแบบโบสถ์พอเพียง : "อุโบสถดิน" แห่งแรกและแห่งเดียวในภาคใต้ ณ วัดสันติวรคุณ (สะเดา)
9 พฤศจิกายน 2568 | 450“สำนักสงฆ์เกาะโอน” อ.สะเดา สถานที่สงบกลางป่า กับตำนานทวดเขาวังชิง ผู้ศักดิ์สิทธิ์
9 พฤศจิกายน 2568 | 730พาชมฟาร์มของแม่ : จากพระเมตตาสู่ความยั่งยืนของชุมชน ฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ อ.คลองหอยโข่ง
4 พฤศจิกายน 2568 | 774ในรอยจะนะ : "วังเก่า ช้างเจ้าเมือง และเหมืองสามคด”
26 ตุลาคม 2568 | 1,148เรื่องเล่าขนหัวลุก...คืนมืดบนทางหลวงสายเอเชีย เมื่อเงาไม่ใช่เพียงภาพลวงตา
26 ตุลาคม 2568 | 889