ตอนเด็ก ๆ จำได้ว่า วันหยุดสุดสัปดาห์ มักจะไปเล่นซนบ้านเพื่อนที่อยู่ในสวนยาง ช่วงเที่ยงวันอาทิตย์ช่อง 7 จะมีมวยไทย บรรดาลุง ๆ ที่มารวมตัวอยู่หน้าจอ พร้อมกับน้ำชนิดหนึ่งเห็นลุงเขาเรียกน้ำตาลและใช้กะลาในการตักขึ้นมาดื่ม พอขอลองชิมบ้างก็ไม่ให้ บอกไม่ดี (แล้วไหนบอกน้ำตาล ไม่ดีตรงไหน) มวยไม่ทันจบ ก็เห็นลุง ๆ สลบอยู่หน้าจอกันเป็นแถว
โตขึ้นมาหน่อยก็เลยรู้ว่าที่คุณลุงทั้งหลายเรียกว่าน้ำตาลนั้น มันก็คือน้ำตาลเมา หรือเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า "หวาก" เป็นสุราชนิดหนึ่งที่ทำจากน้ำตาลโตนด ซึ่งเป็นน้ำหวานที่ไหลออกมาจากงวงตาล หรือช่อดอกของตาลโตนด (มีลักษณะยื่นออกมาคล้ายงวงช้าง) หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าน้ำตาลสด ซึ่งการวิธีการเก็บน้ำตาลค่อนข้างซับซ้อนอยู่เล็กน้อย และที่สำคัญต้องใช้เย็น เพราะน้ำตาลสดที่ได้นั้นจะลงทีละหยด ๆ กว่าจะเต็มกระบอกไม้ไผ่ที่ใช้รองน้ำตาลสด ก็ปาเข้าไปประมาณ 6 – 10 ชั่วโมง ถ้านำน้ำตาลที่ได้ไปเคี่ยวก็จะได้น้ำตาลเป็นน้ำตาลแว่น หรือบางคนก็จะเรียกว่า "น้ำผึ้งแว่น"
เมื่อได้น้ำตาลสดแล้ว ก็จะเข้าสู่การทำให้เป็นน้ำตาลเมา ซึ่งคนปาดตาลเองจะใช้ไม้ชนิดหนึ่ง เรียกว่า ไม้เคี่ยม (เป็นไม้เนื้อแข็ง พบมากในจังหวัดพัทลุง) ใส่ไว้ในกระบอกไม้ไผ่ เมื่อนำไม้ใส่ลงไป น้ำตาลสดในกระบอกไม้ไผ่จะทำปฏิกิริยาเป็นยีสต์ธรรมชาติและจะคายแอลกอฮอล์ออกมา ซึ่งกว่าจะเป็นหวกที่ลุง ๆ ดื่มกันนั้นต้องใช้เวลาหมักประมาณ 1 วัน
เมื่อได้หวากมาแล้ว ลุง ๆ ก็จะนั่งตั้งวง ดื่มกันตั้งแต่เที่ยงยันเย็น ช่วงพีค ๆ ที่เคยเจอก็คือ ตอนเชียร์มวย เหมือนหวากช่วยเพิ่มอรรถรสในการเชียร์มวยให้สนุกขึ้น เคยลองชิมครั้งหนึ่ง พอจำได้ว่าหวากจะมีกลิ่นฉุนกว่าน้ำตาลสด รสชาติจะหวานอมเปรี้ยวและเฝื่อนหน่อย
หวากทำกันในแหล่งที่มีต้นตาลโตนด แถบคาบสมุทรสทิงพระเรื่อยไปจนถึงอำเภอระโนด อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา และจังหวัดพัทลุง แถบจังหวัดปัตตานีก็มีการทำหวากแต่จะใช้เปลือกต้นมะม่วงหิมพานต์แทนไม้เคี่ยม
ไปอ่านเจอมาว่ากันว่า หวากมีแบ่งประเภทด้วยนะ มีแบบลูกยอด คือ การปาดน้ำตาลใส่กระบอกไม่ไผ่ที่มีเคี่ยมอยู่ตรงก้นกระบอกแล้วหมักไว้บนต้น เมื่อครบกำหนด ก็จะถ่ายลงในภาชนะอื่น วิธีนี้จะได้หวากวันต่อวัน และรสชาติกลมกล่อม อีกแบบก็คือ ลูกหมัก คือ การนำน้ำตาลจากต้น มาหมัก ด้วยการใส่เคี่ยมไว้ที่ก้นภาชนะ แล้วหมักไว้ 1 วัน แบบนี้จะได้หวากที่รสเข้ม กลิ่นฉุน พวกคอแข็งจะชอบดื่มกัน
ขึ้นชื่อว่าเครื่องดื่มมึนเมา ยังไงก็มีข้อเสียอยู่บ้าง แต่ในแง่ของภูมิปัญญาชาวบ้าน "หวาก" ก็เป็นก็เป็นอีกภูมิปัญญาชาวบ้านอย่างหนึ่งของคนใต้ ที่น่าภาคภูมิใจ
ขอบคุณข้อมูล : banjerd oknation
ขอบคุณภาพ : gotoknow , oknation , องค์การบริหารส่วนตำบลคูขุด สทิงพระ , pdamobiz
โรงแรมสุขสมบูรณ์2 โรงแรมเรือนไม้เก่าแก่ ย่านเมืองเก่าสงขลา
24 มีนาคม 2567 | 2,079วัดศาลาหัวยาง วัดเก่าแก่คู่เมืองสงขลายาวนานกว่า 267 ปี ถูกสร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลาย
24 มีนาคม 2567 | 230เปิดประวัติพิพิธภัณฑ์พธำมะรงค์ (บ้านป๋าเปรม) สถานที่ใช้ชีวิตในวัยเด็กของพลเอกเปรม ติณสูลานนท์ องคมนตรีและรัฐบุรุษคนสำคัญของไทย
24 มีนาคม 2567 | 173คนจีนในหาดใหญ่ ยุคแรกสร้างเมืองหาดใหญ่ กับการผสมผสานวัฒนธรรมระหว่างไทย-จีน
17 มีนาคม 2567 | 313ขุนคล่องคลอยหอย ปูชนียบุคคล คนสำคัญของอำเภอคลองหอยโข่ง
17 มีนาคม 2567 | 723ฉับโผง ของเล่นพื้นบ้านของเด็กใต้ยุค 90's
17 มีนาคม 2567 | 222หาดใหญ่แจกพิกัดสถานที่มู ขอพรความรักปังๆต้อนรับวาเลนไทน์
12 กุมภาพันธ์ 2567 | 983ตลาดรถไฟสงขลา ตลาดเก่าแก่กว่า 107 ปี ที่เกิดขึ้นพร้อมกับการเปิดให้บริการสถานีรถไฟสงขลาครั้งแรก
11 กุมภาพันธ์ 2567 | 9,266