หางานหาดใหญ่ หาดใหญ่ ชัดทุกเรื่องเมืองหาดใหญ่ สงขลา อับเดตข่าวหาดใหญ่ Hatyaifocus สาวสวยหาดใหญ่ หนุ่มหล่อหาดใหญ่

เรื่องราวหาดใหญ่

จากรากเหง้าสู่ปัจจุบัน : สัมผัสวิถีชีวิตคนโนด ผ่านพิพิธภัณฑ์เมืองระโนด
31 สิงหาคม 2568 | 3,156

ระโนดเป็นเมืองสองเล  ในอดีตถูกเรียกว่า  “เป็นดินแดนที่ใช้เรือต่างจักยาน  ใช้สะพานต่างถนน”  เพราะวิถีของชาวระโนดผูกพันธ์กับน้ำ  จึงใช้น้ำในการประกอบอาชีพ  และกิจกรรมประจำวัน  

พิพิธภัณฑ์ระโนด ตั้งอยู่ในบริเวณสวนบุรพาจารย์  อำเภอระโนด  จังหวัดสงขลา เป็นอาคารแฝด  2 ชั้น  ภายในตัวอาคารแบ่งออกเป็นส่วนต่างๆ  คือ  ห้องธุรการ  และห้องนั่งพักผ่อน ห้องนิทรรศการ  ห้องวีดิทัศน์ ห้องระโนด  1 ห้องระโนด  2

พิพิธภัณฑ์ ห้อง 1 เข้าสู่ระโนด เป็นการต้อนรับเข้าสู่พิพิธภัณฑ์ระโนด ที่จัดแสดงเรื่องราวต่างๆทั้งวิถีชีวิต ศิลปวัฒนธรรม สภาพความเป็นอยู่ และการประกอบอาชีพของชาวระโนดในอดีต สะท้อนผ่านภาพทุ่งนา ต้นตาลตโนดสุดลูกหูลูกตา ซึ่งเป็นอาชีพหลักของชาวระโนด

และห้องนี้จะแสดงให้เห็นถึงพระราชวงศ์ชั้นสูงที่เคยเสด็จมาเยี่ยมเยียนท้องที่อำเภอระโนด ซึ่งชาวระโนดได้มีโอกาสรับเสด็จเจ้านายแห่งราชวงศ์จักรีที่เสด็จมายังอำเภอระโนด รวม 4 พระองค์ ดังนี้

1.สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์ พ.ศ.2445 (ร.ศ.121) ในสมัยรัชการที่ 5 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัตติวงศ์  ขณะดำรงตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงศึกษาธิการและคมนาคม ได้เสด็จมาตรวจราชการในพื้นที่มณฑลชุมพร นครศรีธรรมราช และภูเก็ต เกี่ยวกับกิจการโทรเลขและโทรศัพท์ 

2.สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ายุคลฑิฆัมพร กรมหลวงลพบุรราเมศวร์ อุปราชมณฑลภาคใต้ได้เสด็จไปตรวจราชการที่เมืองนครศรีธรรมราชเสด็จโดยเรือแจวจากท่าเรือสงขลา ผ่านทะเลสาบสงขลาเข้ามายังคลองระโนด พ.ศ.2453 (ร.ศ.129)

3.สมเด็จพระศรีนครินทราบรมราชชนนี ในขณะดำรงตำพระยศเป็นสมเด็จพระราชชนนีศรีสังวาลย์ ได้เสด็จมายังอำเภอระโนด 2 ครั้ง เมื่อ พ.ศ.2507 และ 2516

4.สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี ได้เสด็จมายังอำเภอระโนด 2 ครั้งเมื่อพ.ศ.2552 และ 2558 

ห้องที่ 2 ระโนด : เมืองน่าอยู่ ผู้คนน่ารัก แสดงสภาพอำเภอระโนด ทั้งทางด้านเศรษฐกิจ  สังคม  การเมือง  การปกครอง  วิธีชีวิตของชาวระโนดในปัจจุบัน  ซึ่งมีการพัฒนาเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว ตามแผนแม่บทโครงการพัฒนาเมืองเพื่อการท่องเที่ยว : ระโนดมรดกลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา

ห้องที่ 3 ระโนดในอดีต : มรดกลุ่มน้ำทะเลสาบสงขลา เรื่องราวเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ระโนด  การค้นพบหลักฐานทางโบราณคดี  ชื่อระโนด  แผนที่  สภาพพื้นที่  ภูมิประเทศ   ภูมิอากาศ  โบราณสถาน  โบราณวัตถุ  และสภาพความเป็นอยู่ของชาวระโนดในอดีต

ห้องที่ 4 วีถีน้ำ ระโนดเป็นเมืองสองเล ในอดีตถูกเรียกว่า  “เป็นดินแดนที่ใช้เรือต่างจักยาน  ใช้สะพานต่างถนน”  เพราะวิถีของชาวระโนดผูกพันกับน้ำ  จึงใช้น้ำในการประกอบอาชีพ  และกิจกรรมประจำวัน  ห้องนี้จะจัดแสดงเส้นทางการคมนาคมทางน้ำ  ทั้งที่วิ่งในทะเลหลวง,ทะเลสาบและคลองระโนด เช่น เรือใบ  เรือแจว  เรือพาย  เรือยนต์โดยสารชั้นเดียวขนาดเล็กวิ่งระหว่าตำบล  , เรือยนต์โดยสาร 2 ชั้น  หรือเรือเมย์ วิ่งในทะเลสาบและอ่าวไทย  รวมทั้งจัดแสดงอุปกรณ์ต่างๆ ในการทำประมง เป็นต้น

ห้องที่ 5 วิถีบก นา โหนด เอกลักษณ์ที่สำคัญอย่างหนึ่งของระโนดคือ ทุ่งนา  ซึ่งจะมองเห็นสุดลูกหูลูกตา ระโนดเป็นที่ราบลุ่มสภาพพื้นที่เหมาะกับการทำนา  ประชากรร้อยละ 90 จึงประกอบอาชีพทำนา ควบคู่กันไปกับการปลูกต้นตาลโตนด  จนได้รับการขนานนามว่า “ เป็นอู่ข้าวอู่น้ำของจังหวัดสงขลา”

ห้องที่ 6 วิถีเริน เป็นการจำลองบ้านโบราณแสดงให้เห็นถึงที่อยู่อาศัย ของชาวระโนดในอดีต  จัดแสดงเพื่อให้เห็นว่าชาวบ้านในอดีตมีชีวิตความเป็นอยู่อย่างไร

ห้องที่ 7 วิถีทำกิน จำลองอุปกรณ์ในห้องครัว  อาหารการกินที่เป็นอาหารพื้นถิ่นยอดนิยมทั้งประเภทของคาว  และของหวาน

ห้องที่ 8 ของใช้แต่เก่าก่อน แสดงสิ่งของ  เครื่องใช้สมัยดบราณ ที่ได้รับการบริจาคมาจัดแสดง  ตามประเภทต่างๆ เช่น เครื่องทองเหลือง  เครื่องแก้ว  วัสดุอุปกรณ์ที่ใช้ในครัวเรือน  เครื่องปั่นดินเผา  วิทยุ กล้องถ่ายรูป เป็นต้น

ห้องที่ 9 ชุมชนคนระโนด นำเสนอชุมชนสำคัญในอดีต  เช่น  ชุมชนวิถีพุทธครองแดน  ชุมชนชาวมุสลิมบ่อตรุ  ชุมชนระโนด  และชุมชนอื่นๆ

ห้องที่ 10 ตลาด – ร้านค้า – ศิลปวัฒนธรรม จำลองตลาดและร้านค้าในอดีต  เช่น ร้านขายของเล่น (ร้านป้าเมียง)  ,  ร้านขายสรรพสินค้า (ร้านบุญส่งพานิช) ,  ร้านน้ำชา (ร้านโกโผ้ง)   มีการจำลองโรงมโนรา (มโนรายก ชูบัว บ้านเกิดอยู่ที่ ทะเลน้อย แต่ได้มาอาศัยอยู่ที่อำเภอระโนด บั่นท้ายของชีวิตได้รับเป็นศิลปิน แห่งชาติ และได้เสียชีวิตที่อำเภอระโนด) , หนังตลุง (หนังเล็ก นวลศรี) 

ห้องที่11 แลด้วยรูป เห็นด้วยภาพ แสดงภาพถ่ายของสถานที่ บุคคล  และกิจกรรมต่างๆ  ที่เกิดขึ้นในอดีต  อันสะท้อนให้เห็นสภาพท้องถิ่น  ความเป็นอยู่ของประชาชน

ห้องที่ 12 สี่บุรพาจารย์ แสดงประวิติและผลงานของสี่บุรพาจารย์  ได้แก่
-  อาจารย์สนั่น    หิรัญวรชาติ
- อาจารย์นิต       โสตถิพันธุ์
- อาจารย์เกลื่อน  ศิรินุพงศ์
- อาจารบำรุง       สวัสดี

อาจารย์ทั้ง 4 ท่าน เป็นผู้กระตุ้นให้ครอบครัวให้สนับสนุนการศึกษาของบุตร  โดยจัดตั้งโรงเรียนมัธยมแห่งแรกในอำเภอระโนด  ทำให้เด็กระโนดและอำเภอข้างเคียงมีโอกาสได้เรียนต่อระดับสูงขึ้นไปอีก  จนสามารถประกอบอาชีพที่มั่นคงและมีชื่อเสียงในองค์กรต่างๆ มากมาย

ห้องที่13 การศึกษาและบุคคลสำคัญ นำเสนอสถาบันการศึกษษที่จัดตั้งเป็นแห่งแรกในอำเภอระโนด รวมทั้งตัวอย่างประวัติบุคคลสำคัญชาวระโนดในสาขาวิชาชีพต่างๆ 

ห้องที่ 14 แรกมีระโนด แสดงสิ่งแรกมีที่เกิดขึ้นในระโนด  ที่เป็นวัตถุ  เช่น โรงเรียนประถมศึกษาแห่งแรก  โรงเรียนมัธยมแห่งแรก  โรงไฟฟ้า  โรงน้ำแข็ง  โรงสี  โรงแรม  ร้านถ่ายรูป  โรงพยาบาล  ธนาคาร  ฯลฯ

ห้องที่ 15 การร่วมแรง  ร่วมใจ  ร่วมพัฒนา แสดงไห้เห็นถึงพลังแห่งการสามัคคี  การร่วมมือร่วมแรงกันของชาวระโนดในการทำประโยชน์ให้แก่ท้องถิ่น  เช่นร่วมมือกันบริจาคเงิน  ที่ดิน  แรงงาน  เพื่อช่วยกันจัดสร้างที่ว่าการอำเภอ  สถานีอนามัย  การจัดสร้างศูนย์ศิลปวัฒนธรรมและสวนบุรพาจารย์ 
ห้องที่ 16 ก่อนจะเป็นพิพิธภัณฑ์ สรุปความเป็นมาของการจัดตั้งพิพิธภัณฑ์ระโนด  และรายชื่อคณะกรรมการทุกชุดที่ร่วมกันทำงานนี้จนสำเร็จเป็น “พิพิธภัณฑ์ระโนด”

ที่มาภาพบทความ : เทศบาลตำบลระโนด - หนังสือพิพิธภัณฑ์ระโนด. ร.ศ.ขนิษฐา วิเศษสาธรและคณะ

เรื่องที่เกี่ยวข้อง