หางานหาดใหญ่ หาดใหญ่ ชัดทุกเรื่องเมืองหาดใหญ่ สงขลา อับเดตข่าวหาดใหญ่ Hatyaifocus สาวสวยหาดใหญ่ หนุ่มหล่อหาดใหญ่

เรื่องราวหาดใหญ่

วิถีมุสลิมบ้านดอนขี้เหล็ก "ประเพณีการทูนพานอาหาร" ที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 100 ปี
8 มิถุนายน 2568 | 2,093

ชุมชนบ้านดอนขี้เหล็ก ตั้งอยู่ในพื้นที่หมู่ 5 ตำบลพะวง อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา เป็นชุมชนที่มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาอย่างยาวนาน ผู้คนดั้งเดิมในชุมชนนับถือศาสนาอิสลาม แต่ในปัจจุบันเป็นชุมชนพหุวัฒธรรมผู้คนต่างศาสนาได้เข้ามาอาศัยอยู่ร่วมกัน แต่ประชากรส่วนใหญ่ในชุมชนยังคงนับถือศาสนาอิสลาม และมีวิถีวัฒนธรรมภายในชุมชนที่น่าสนใจในหลากหลายด้าน 

อัตลักษณ์สำคัญของชุมชนดอนขี้เหล็กที่ยังปรากฎให้เห็นอยู่ในปัจจุบัน คือ “วิถีการทูนพาน” เป็นประเพณีเก่าแก่ที่มีความเป็นมากว่า 100 ปีของบ้านดอนขี้เหล็ก และเป็นชุมชนหนึ่งเดียวที่มีการใช้พานทองเหลืองซึ่งคนในชุมชนได้ร่วมกันอนุรักษ์และสืบสานมาจนถึงปัจจุบัน จึงถือเป็นประวัติศาสตร์ที่น่าสนใจเป็นอย่างมากของชุมชนบ้านดอนขี้เหล็ก

การยกพาน คือ เป็นประเพณีดั้งเดิมที่ได้รับการสืบทอดและถือปฏิบัติมาอย่างยาวนานเกือบ 100 ปี ซึ่งมีภาพถ่ายปรากฎเป็นหลักฐานในพิพิธภัณฑ์ทักษิณคดีสงขลาให้ได้ศึกษาและเรียนรู้

ประเพณีการยกพานในชุมชนบ้านดอนขี้เหล็ก จะจัดขึ้นในเทศกาลสำคัญๆในชุมชนประมาณปีละ 3 ครั้ง อาทิ วันฮารีรายอ กิจกรรมเมาลิดิ้นนาบีมูฮัมหมัด(ซ.ล.) กิจกรรมซียาเราะกูโบร์ และการต้อนรับแขกบ้านแขกเมืองที่เข้ามาเยี่ยมชมชุมชนในช่วงกิจกรรมสำคัญ เป็นต้น

เมื่อถึงเทศกาลดังกล่าว แต่ละบ้านหรือแต่ละครัวจะจัดเตรียมอาหารทั้งอาหารคาว หวาน และผลไม้ ใส่ในพาน เพื่อมาต้อนรับแขก โดยเจ้าของพานจะยกพานขึ้นตั้งบนศรีษะ ชาวบ้านเรียกว่า "ทูนพาน" และเดินมารวมตัวกันที่มัสยิดเพื่อรับประทานอาหารร่วมกันอย่างสนุกสนาน ซึ่งเป็นเอกลักษณ์ที่สวยงามของชุมชน

ประเพณีการทูนพานของวิถีชุมชนชาวมุสลิมในปัจจุบัน ได้เลือนหายไปจนเกือบหมด ภาพบรรยากาศเหล่านี้จึงหาดูได้ยากนัก ชาวบ้านดอนขี้เหล็กจึงร่วมแรงร่วมใจกันอนุรักษณ์ประเพณีเหล่านี้ไว้ เพื่อคงไว้ซึ่งอัตลักษณ์และความงดงามเหล่านี้ไม่ให้ถูกกลืนหายไปตามกาลเวลา

ขอบคุณภาพ/ข้อมูล : ที่ นี่ บ้ า น ด อ น ขี้ เ ห ล็ ก

เรื่องที่เกี่ยวข้อง