หางานหาดใหญ่ หาดใหญ่ ชัดทุกเรื่องเมืองหาดใหญ่ สงขลา อับเดตข่าวหาดใหญ่ Hatyaifocus สาวสวยหาดใหญ่ หนุ่มหล่อหาดใหญ่

เรื่องราวหาดใหญ่

โบราณสถานอายุกว่า 1,000 ปี โบราณสถานเขาคา อ.สิชล จ.นครศรีธรรมราช
6 ธันวาคม 2563 | 11,730

พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ตามความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ เป็นที่ทราบกันดีว่า โบราณสถานเขาคา คือ โบราณสถานในศาสนาพราหมณ์ ฝ่ายไศวะนิกาย ที่มีลึงคบรรพตเป็นศูนย์กลางหลัก ในการเคารพนับถือและได้มีการค้นพบโบราณสถาน โบราณวัตถุในยุคเดียวกัน ในบริเวณพื้นที่ราบระหว่างเขาคา – เขาพรง และ บริเวณโดยรอบเขาคาเป็นจำนวนมาก จนนำไปสู่การตั้งขอสันนิษฐานของความเป็น “ ไศวภูมิมณฑล ” หรือ ดินแดนอันเป็นอาณาเขตของพระศิวะ ที่มีโบราณสถานเขาคาเป็นประธานหลักของกลุ่ม

จากหลักฐานทางโบราณคดีที่มีการค้นพบในพื้นที่ ประกอบกับคติการสร้างเทวาลัย และ สถาปนา “พื้นที่ศักดิ์สิทธิ์ ” ตามความเชื่อของศาสนาพราหมณ์ จึงพอสรุปผลได้ว่า “ไศวภูมิมณฑลเขาคา คือ ศูนย์กลางของศาสนาพราหมณ์ ฝ่ายไศวะนิกาย ” ที่ใหญ่ที่สุดในดินแดนทะเลใต้ โดยจากการค้นพบโบราณวัตถุส่วนใหญ่ ล้วนแต่บ่งบอกความเป็น “ดินแดนแห่งพระศิวะ” ในพื้นที่แถบนี้ทั้งสิ้น

แม้ว่าวันเวลาที่เนิ่นนานจะหักลบกลบร่องรอยความยิ่งใหญ่ และ ความเป็นศูนย์กลางของไศวะนิกายในอดีตจนยากที่จะบูรณะกลับคืนสภาพเดิม อย่างไรก็ตาม วันเวลาก็ยังคงหลงเหลือร่องรอยของกลุ่มอารยธรรมพราหมณ์ที่มีพื้นที่กว้างขวาง มากแห่งหนึ่งในภาคใต้เอาไว้ให้ได้ศึกษาถึงความยิ่งใหญ่ของบรรพชน และเป็นหลักฐาน ที่มาของชาติบ้านเมืองที่สำคัญยิ่ง

และเมื่อได้สำรวจตามแหล่งโบราณสถานที่เกี่ยวกับศาสนาพราหมณ์ในภาคใต้ ที่มีอายุร่วมสมัยกันกับโบราณสถานเขาคา ได้แก่ โบราณสถานโมคลาน อ. ท่าศาลา จ.นครศรีธรรมราช โบราณสถานเขาศรีวิชัย อ.พุนพิน จ.สุราษฎร์ธานี และ โบราณสถาน เขาคูหา อ.สทิงพระ จ.สงขลา พบว่า โบราณสถานเขาคา มีความเป็นไศวะนิกายอย่างมีความชัดเจนและมีขนาดอาณาเขตของไศวภูมิมณฑล กว้างขวางกว่าโบราณสถานศาสนาพราหมณ์ที่อื่นๆที่อยู่ในยุคเดียวกัน

แต่โบราณสถานที่มีความใกล้เคียงกับโบราณสถานเขาคามากที่สุด ก็คงเป็นโบราณสถานเขาศรีวิชัย อ.พุนพิน จ.สุราษฎร์ธานี ที่มีลักษณะการสร้างที่ใกล้เคียงกัน แต่จะแตกต่างกันที่ โบราณสถานเขาศรีวิชัย เป็นโบราณสถานที่ผสมผสานความเคารพนับถือ ทั้งไศวะนิกายและไวษณพนิกาย (นิกายนับถือพระนารายณ์หรือพระวิษณุเป็นใหญ่) และ ไม่ได้มีโบราณสถานพราหมณ์ในอาณาเขตใกล้เคียงหนาแน่นเหมือนกับโบราณสถานเขาคา ส่วนโบราณสถาน โมคลาน และ โบราณสถานเขาคูหานั้น เป็นเทวาลัยในไศวะนิกายเช่นเดียวกัน ที่ไม่ได้มีโบราณสถานรายล้อมมากพอจะเป็นไศวภูมิมณฑลได้จึงสามารถสรุปได้ว่าศูนย์กลางแห่งศาสนาพราหมณ์ ไศวะนิกายที่สำคัญที่สุด ในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๒ – ๑๕ นั้น อยู่ที่ ไศวภูมิมณฑลเขาคา ม.๑๑ ต.เสาเภา อ.สิชล จ.นครศรีธรรมราช นั่นเอง

เมื่อหากศึกษาเขาคา ทางด้านพื้นที่ตามความเชื่อคติพราหมณ์ไศวะนิกายแล้ว ไม่อาจปฎิเสธได้เลยว่า บริเวณเขาคาและลุ่มน้ำคลองท่าทน ตลอดจนที่ราบรอบเขาคา คือดินแดนแห่งองค์พระศิวะอย่างแท้จริง โดยเริ่มจาก ศิลาลึงคบรรพต คือ องค์พระศิวะ ที่ทรงประทับเหนือสันเขา หมู่โบราณสถานที่เรียงตัวจากเหนือจรดใต้ คือ วิมานอันเป็นทิพย์ขององค์พระศิวะ ที่ทรงสถิตย์พร้อมพระอุมา และเหล่าศิวะสาวก ภูเขาคา คือ เขาไกรลาศ ภูเขาอันเป็นที่ประทับขององค์พระศิวะ สายคลองท่าทนที่ไหลผ่านทางเหนือ คือแม่น้ำคงคา ที่ไหลผ่านเชิงเขา ไปสู่ทะเลอ่าวไทย

ซึ่งเปรียบประดุจได้กับเกษียรสมุทร ที่ประทับขององค์พระนารายณ์ ส่วนทางตะวันตก ที่มีภูเขาสูงสลับซับซ้อน ประดุจขุนเขาพรหมโลก ที่ประทับแห่งพระพรหม ดังนั้นแล้ว ชัยภูมิพื้นที่ของไศวภูมิมณฑลเขาคา จึงสอดคล้องกับคติการสถาปนาภูเขาศักดิ์สิทธิ์ ตามหลักไศวะนิกายเป็นอย่างยิ่ง

และด้วยเหตุผลทางความเชื่อ ที่เกี่ยวกับภูมิศาสตร์ในข้างต้น จึงก่อให้เกิดการขยายตัวของการสร้างเทวาลัยในพื้นที่บริเวณโดยรอบของไศวภูมิมณฑลเขาคา จนทำให้โบราณสถานในกลุ่มเขาคา เป็นไศวภูมิมณฑลที่ใหญ่ที่สุดในภาคใต้ และเป็นแหล่งของพราหมณ์ไศวะนิกายที่สำคัญ ในช่วงพุทธศตวรรษที่ 12 – 15 ซึ่งมีระยะเวลาถึง 400 ปี ที่ดินแดนแห่งพระศิวะเจริญรุ่งเรือง ก่อนที่อิทธิของพุทธศาสนานิกายมหายาน จะแผ่ขยายเข้ามาแทนที่ทำให้ไศวภูมิมณฑล ค่อยๆลดระดับอิทธิพลลง จนถึงกาลรกร้างในอีกหลายร้อยปีต่อมา

ขอบคุณภาพข้อมูล : คุณภูมิ จิระเดชวงศ์

เรื่องที่เกี่ยวข้อง