รู้จักกันม้ายหล่ะ ? ทวดเท่ง ของชาวปักษ์ใต้ ทวดเท่งเป็นตัวตลกของหนังตะลุงชาวปักษ์ใต้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่จะเรียกกันติดปากว่า อ้ายเท่ง เฉยๆ แม้ว่าตามรูปลักษณ์จะมีอายุมากแล้วก็ตาม ถ้าคำนวนอายุของ อ้ายเท่งแล้ว ก็น่าจะอายุจนถึง ณ วันนี้ (2548) ประมาณ150 ปี โดยเทียบจากอายุของนายกี่จ้วน หรือ หนังจ้วนคูขุด ผู้ออกแบบตัดรูปอ้ายเท่งตัวแรก
วันนี้ หาดใหญ่โฟกัส ขอพาทุกท่านไปรื้อตำนานความรู้เกี่ยวกับทวดเท่งในพื้นที่อำเภอสทิงพระกัน เพราะที่นั่นมีรูปปั้นทวดเท่งประดิษฐานอย่างสวยงาม และเป็นที่ยึดเหนี่ยวทางด้านจิตใจชาวบ้านบริเวณนั้น อีกทั้งมีเสียงของความศักดิ์สิทธิ์ที่เคยให้ชาวบ้านถูกหวยมานักต่อนัก ว่าแล้วก็ไปเริ่มเล่าตำนานกันเลยดีกว่า
ชาติกำเนิดของอ้ายเท่งไม่สามารถสืบค้นได้ชัดเจนว่ามีพ่อแม่ชื่ออะไร มีการศึกษาระดับใด ด้วยเหตุเป็นชาวบ้านสามัญชนธรรมดาคนหนึ่งเท่านั้น หากแต่ อ้ายเท่ง มีตัวตนจริงๆ และเป็นชาวตำบลคูขุด อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา ผู้สร้าง อ้ายเท่ง เป็นรูปตัวตลกในการแสดงหนังตะลุงคนแรกคือ นายกี่จ้วน หรือหนังจ้วนคูขุด ต้นตระกูล ทิพย์ดนตรี ในหนังสืออนุสรณ์งานศพ ต้นตระกูลทิพย์ดนตรี แดงทิพย์มนตรีเป็นผู้เขียนเองได้กล่าวถึง อ้ายเท่ง กระชับสั้นๆ และชันเจนว่า”อ้ายเท่ง” ชื่อเดิมเท่งเป็นคนมีชีวิตอยู่จริงมีนิสัยโผงผางไม่เกรงใคร มีมือเป็นฝีเทศติดกันไม่ชอบใส่เสื้อนุ่งผ้าโสร่ง มีอาชีพจับกุ้งขาย
เมื่อครั้งผู้เขียน (แดงทิพมนดรี) ยังเยาว์อยู่ได้กล่าวว่า นายกี่จ้วน (หรือก๋งของผู้เขียน) ยังเดินเหินยังแสดงหนังตะลุงในงานสำคัญที่จำเป็นจะหลีกเลี่ยง และขัดอ้อนวอนเขาไม่ได้ เช่น เจ้าคุณญาณเวที ชาวบ้านดอนคัน ซึ่งท่านได้เป็นใหญ่เป็นโตในกรุงเทพฯ กลับมาบ้านแต่ละคราวอยากจะดู หรือเจ้านายฝ่ายปกครองต้องการดูเวลานั้นประมาณอายุราว 65 ปี
นายกี่จ้วน หรือ หนังจ้วน ชาวคูขุดได้พบเห็นชาวคูขุดผู้หนึ่งคงจะอยู่ในละแวกบ้านเดียวกันมีบุคลิกน่าสนใจจึงได้นำไปตัดเป็นรูปตัวตลกและสันนิฐานว่าระหว่างนายกี่จ้วนหรือหนังจ้วนกับ“อ้ายเท่ง” น่าจะมีอายุไล่เลี่ยกัน อ้ายเท่ง เป็นเป็นรูปตลกหนังตะลุงทุกที่มีทุกคณะ จัดเป็นตัวตลกเอกที่ขาดไม่ได้ รูปตลกที่เกิดพร้อมพร้อมกับ “อ้ายเท่ง” น่าจะเป็น “นายคงรอด” หรือ “อ้ายคงรอด” ซึ่งเป็นคนมีชิวิตจริงๆ ชาวคูขุดเช่นกันที่นายกี่จ้วน หรือหนังจ้วนคูขุดเป็นคนนำมาตัดเป็นรูปตัวตลกเป็นคนแรกเช่นเดียวกัน แต่นายคงรอด หรือ อ้ายคงรอด ไม่เป็นที่รู้จักกันอย่างกว้างขวางเหมือนกับ “อ้ายเท่ง”
ในการแสดงหนังตะลุง ทุกคณะมักจัดให้ “อ้ายเท่ง” คู่กับตัวตลกที่ชื่อ “หนูนุ้ย” หรือ“อ้ายหนูนุ้ย” เสมอ โดยเป็นฝ่ายติดตามพระเอกหรือนางเอกของเรื่อง ในขณะที่ตัวตลกตัวอื่นๆ ยังมีอีกหลายตัว เช่น สีแก้ว ยอดทอง ขวัญเมือง สะหม้อ ดิก ปราบ พูน จีนจ้ง ฯลฯ ช่วงหลังๆหนังตะลุงบางคณะได้สร้างตัวตลกขึ้นมาประจำคณะของตนอีกหลายตัว เช่น หลำ โถ หนูเหนือย หนูนัด ดุเหว่า แก้วกบหรือแก้วหัวกบ เปี๊ยก เป็นต้นฯ
จะอย่างไรก็ตามในบรรดาตัวตลกทั้งหมดก็ไม่มีตัวใดโด่งดังและได้รับการกล่าวขวัญถึงมากเท่ากับ ”อ้ายเท่ง” ปั้มน้ำมันบางแห่งจะมีรูป “อ้ายเท่ง” ติดไว้หน้าปั้มเหมือนจะเป็นตัวแทนเจ้าของปั้มน้ำมันหรือเด็กปั้มคอยยืนเชิญชวนให้ลูกค้าเข้าไปใช้บริการร้านอาหารบางแห่งมีรูป “อ้ายเท่ง” ติดอยู่ที่หน้าร้านเรียกความสนใจอยู่จากผู้คนที่ผ่านไปมาหรือบางแห่งจะมีรูป “อ้ายเท่ง” ยืนอยู่ตามสี่แยกพร้อม ข้อความให้ระมัดระวังเรื่องการใช้ถนนเป็นต้น เป็นการแสดงให้เห็นว่า “อ้ายเท่ง” เป็นที่รู้จักของผู้คนโดยทั่วไปและอย่างกว้างขวางจริงๆ
“เท่ง” เป็นชาวคูขุด อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา อาชีพทำนา น้ำตาลโตนด กระแช และรุนกุ้งฝอยให้เมียขาย รูปร่างผอมบางสูงโย่งท่อนบนยาวกว่าท่อนล่างผิวคร่ำจมูกตาโตปากกว้างคล้ายนกกระฮัง นิ้วมือข้างซ้ายกำหลวมๆ นิ้วชี้กับหัวแม่มืองอหยิกเข้าหากัน มือข้างขวามีเพียงนิ้วชี้เดียวโตทู่เพราะเป็นคุดทะราดมาแต่เด็กนุ่งโสร่งลายตาหมากรุกขาวดำไม่สวมเสื้อ ผ้าขาวม้าเคียนพุง เหน็บ “อ้ายครก“ นิสัยเป็นคนตลก คะนอง ขบขันง่าย มุทะลุไม่กลัวคน ฉลาดหลักแหลมในบางโอกาส ชอบขู่สำทับผู้อื่น แต่ไม่สู้คน”
เจดีย์เก้ายอด วัดชูนวลรัตนาราม (วัดพยอมทอง) ต.โคกม่วง อ.คลองหอยโข่ง จ.สงขลา
21 เมษายน 2567 | 300"เรือ" ยานพาหนะและการเดินทางของคนสงขลาในอดีต
21 เมษายน 2567 | 1,169ยุคหม้อแหล็งแฉ็ง ยุคสมัยเครื่องทองเหลืองรุ่งเรืองของภาคใต้
21 เมษายน 2567 | 406ตำนานนางผมหอม นางไม้ผู้จิตใจดี แห่งต.อุเทน อ.ทุ่งยางแดง จ.ปัตตานี
7 เมษายน 2567 | 1,621"ส้วมแดง" คนเฒ่าเล่าเรื่อง...เมืองสงขลา
7 เมษายน 2567 | 1,598ย้อนรอยตลาดคลองแดน ชุมชนวิถีพุทธสามคลองสองเมือง
7 เมษายน 2567 | 1,616ย้อนรอยอดีตโทรเลข การสร้างสายโทรเลขระหว่างเมืองสงขลา-เมืองปีนัง
31 มีนาคม 2567 | 603น้ำตกคลองกอย(รัตภูมิ) น้ำตกลับๆที่ใครหลายๆคนอาจไม่รู้จัก
31 มีนาคม 2567 | 7,102