แหลมทรายที่กล่าวถึงในจดหมายเหตุฯ นั้น ปัจจุบันเรียกว่า แหลมสนอ่อนพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้เสด็จพระราชดำเนินมายังเมืองสงขลาหลายครั้ง ในครั้งที่เสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลปักษ์ใต้ พ.ศ. 2458 นั้น มีพระราชประสงค์จะทอดพระเนตรทางรถไฟหลวงสายใต้ซึ่งได้ทำแล้วเสร็จเป็นระยะ ๆ ไปด้วย
ในหนังสือราชกิจจานุเบกษา มีบันทึกเกี่ยวกับการเสด็จฯ ในครั้งนั้นไว้ไม่ละเอียดนัก แต่ยังมีเอกสารสำคัญอีกฉบับหนึ่งที่ทรงคุณค่าเป็นอย่างยิ่งในการเรียนรู้เรื่องราวของเมืองสงขลาในอดีตเมื่อเกือบ 100 ปีที่แล้ว นั่นคือ จดหมายเหตุระยะทางเสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลปักษ์ใต้ ของสักขี พ.ศ. 2458
หนังสือเล่มนี้ ปัจจุบันกลายเป็นหนังสือเก่าหายาก ยังไม่มีการนำมาพิมพ์ซ้ำ ผมลองไปถามหาที่หอสมุดแห่งชาติ กรุงเทพฯ เจ้าหน้าที่บอกว่า หาต้นฉบับไม่พบ แต่สามารถไปดูฉบับถ่ายสำเนาได้ที่หอวชิราวุธานุสรณ์ ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณเดียวกัน ทางทิศเหนือของอาคารหอสมุดแห่งชาติ
พระราชกรณียกิจของ ร.6 ในช่วงที่เสด็จฯ มายังเมืองสงขลานั้น อยู่ในจดหมายเหตุฯ ฉบับที่ 5 และฉบับที่ 6 โดยเมื่อวันอาทิตย์ที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2458 มีบันทึกไว้ดังนี้ (ตัดตอนมาบางส่วน) เรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดชทอดอยู่น่าแหลมทรายเมืองสงขลา เห็นพระเจดีย์แลประภาคาร เสาธงบนยอดเขาตังกวน แลเห็นเสาวิทยุโทรเลข เห็นหลังคาพลับพลาทองแลตำหนักตึกสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ ฯ สมุหเทศาภิบาล ซึ่งพึ่งทำแล้วใหม่ที่เชิงเขาน้อย อันได้จัดเป็นที่ประทับแรมรับเสด็จคราวนี้ และแลเห็นรถยนต์เดินขวักไขว่อยู่ในระหว่างทิวไม้
ในตอนนั้นเรือพระที่นั่งกรรเชียงเคลื่อนจากเรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดช เสด็จพระราชดำเนินมายังท่าซึ่งสร้างขึ้นเปนพิเศษทางแหลมทราย มีสพานยาวประมาณ 4 เส้นเศษเพื่อให้ตกน้ำลึก ตกแต่งด้วยใบสนของป่า และมีผ้าลาดพระบาทตั้งแต่ทางขึ้นจนถึงรถพระที่นั่ง
แหลมทรายที่กล่าวถึงในจดหมายเหตุฯ นั้น ปัจจุบันเรียกว่า แหลมสนอ่อน อยู่ถัดไปทางเหนือของหาดสมิหลา แม้จะหาตำแหน่งที่แน่ชัดไม่ได้ว่าสะพานของท่าแหลมทรายนี้อยู่ตรงจุดใด แต่จากภาพถ่ายที่ยังเก็บรักษาไว้ในหอจดหมายเหตุแห่งชาติ บอกเล่าเรื่องราวในครั้งนั้นได้เป็นอย่างดี
ขอบคุณภาพข้อมูล : นายพุทธพร ส่องศรี
บ้านสนามชัย อ.สทิงพระ สนามรบแห่งชัยชนะของบรรพชนไทย
9 มิถุนายน 2567 | 3,286ปลาพะยูน สู่ปากพะยูน จังหวัดพัทลุง
9 มิถุนายน 2567 | 161วัดพังยาง อ.ระโนด ส่วนหนึ่งของชุมชนโบราณพังยาง ที่ยังหลงเหลืออยู่ในปัจจุบัน
9 มิถุนายน 2567 | 175ตำนานเล่าขานบ้านเขาพระ อ.รัตภูมิ
19 พฤษภาคม 2567 | 167เจดีย์แห่งศรัทธา เจดีย์สมเด็จเจ้าเกาะยอ กับประเพณีแห่ผ้าขึ้นเขากุฏิ
19 พฤษภาคม 2567 | 95อุโบสถวัดดีหลวงใน ร่องรอยความเจริญของพุทธศาสนาบนคาบสมุทรสทิงพระ ในสมัยอยุธยา
19 พฤษภาคม 2567 | 128บ้านคูน้ำรอบ หมู่บ้านที่เป็นเกาะหนึ่งเดียวในอำเภอจะนะ
12 พฤษภาคม 2567 | 118อุโมงค์เบตงมงคลฤทธิ์ อุโมงค์ลอดภูเขาแห่งแรกของไทย
12 พฤษภาคม 2567 | 76