แหลมทรายที่กล่าวถึงในจดหมายเหตุฯ นั้น ปัจจุบันเรียกว่า แหลมสนอ่อนพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้เสด็จพระราชดำเนินมายังเมืองสงขลาหลายครั้ง ในครั้งที่เสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลปักษ์ใต้ พ.ศ. 2458 นั้น มีพระราชประสงค์จะทอดพระเนตรทางรถไฟหลวงสายใต้ซึ่งได้ทำแล้วเสร็จเป็นระยะ ๆ ไปด้วย
ในหนังสือราชกิจจานุเบกษา มีบันทึกเกี่ยวกับการเสด็จฯ ในครั้งนั้นไว้ไม่ละเอียดนัก แต่ยังมีเอกสารสำคัญอีกฉบับหนึ่งที่ทรงคุณค่าเป็นอย่างยิ่งในการเรียนรู้เรื่องราวของเมืองสงขลาในอดีตเมื่อเกือบ 100 ปีที่แล้ว นั่นคือ จดหมายเหตุระยะทางเสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลปักษ์ใต้ ของสักขี พ.ศ. 2458
หนังสือเล่มนี้ ปัจจุบันกลายเป็นหนังสือเก่าหายาก ยังไม่มีการนำมาพิมพ์ซ้ำ ผมลองไปถามหาที่หอสมุดแห่งชาติ กรุงเทพฯ เจ้าหน้าที่บอกว่า หาต้นฉบับไม่พบ แต่สามารถไปดูฉบับถ่ายสำเนาได้ที่หอวชิราวุธานุสรณ์ ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณเดียวกัน ทางทิศเหนือของอาคารหอสมุดแห่งชาติ
พระราชกรณียกิจของ ร.6 ในช่วงที่เสด็จฯ มายังเมืองสงขลานั้น อยู่ในจดหมายเหตุฯ ฉบับที่ 5 และฉบับที่ 6 โดยเมื่อวันอาทิตย์ที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2458 มีบันทึกไว้ดังนี้ (ตัดตอนมาบางส่วน) เรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดชทอดอยู่น่าแหลมทรายเมืองสงขลา เห็นพระเจดีย์แลประภาคาร เสาธงบนยอดเขาตังกวน แลเห็นเสาวิทยุโทรเลข เห็นหลังคาพลับพลาทองแลตำหนักตึกสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ ฯ สมุหเทศาภิบาล ซึ่งพึ่งทำแล้วใหม่ที่เชิงเขาน้อย อันได้จัดเป็นที่ประทับแรมรับเสด็จคราวนี้ และแลเห็นรถยนต์เดินขวักไขว่อยู่ในระหว่างทิวไม้
ในตอนนั้นเรือพระที่นั่งกรรเชียงเคลื่อนจากเรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดช เสด็จพระราชดำเนินมายังท่าซึ่งสร้างขึ้นเปนพิเศษทางแหลมทราย มีสพานยาวประมาณ 4 เส้นเศษเพื่อให้ตกน้ำลึก ตกแต่งด้วยใบสนของป่า และมีผ้าลาดพระบาทตั้งแต่ทางขึ้นจนถึงรถพระที่นั่ง
แหลมทรายที่กล่าวถึงในจดหมายเหตุฯ นั้น ปัจจุบันเรียกว่า แหลมสนอ่อน อยู่ถัดไปทางเหนือของหาดสมิหลา แม้จะหาตำแหน่งที่แน่ชัดไม่ได้ว่าสะพานของท่าแหลมทรายนี้อยู่ตรงจุดใด แต่จากภาพถ่ายที่ยังเก็บรักษาไว้ในหอจดหมายเหตุแห่งชาติ บอกเล่าเรื่องราวในครั้งนั้นได้เป็นอย่างดี
ขอบคุณภาพข้อมูล : นายพุทธพร ส่องศรี
ตำนานนางผมหอม นางไม้ผู้จิตใจดี แห่งต.อุเทน อ.ทุ่งยางแดง จ.ปัตตานี
7 เมษายน 2567 | 919"ส้วมแดง" คนเฒ่าเล่าเรื่อง...เมืองสงขลา
7 เมษายน 2567 | 880ย้อนรอยตลาดคลองแดน ชุมชนวิถีพุทธสามคลองสองเมือง
7 เมษายน 2567 | 912ย้อนรอยอดีตโทรเลข การสร้างสายโทรเลขระหว่างเมืองสงขลา-เมืองปีนัง
31 มีนาคม 2567 | 386น้ำตกคลองกอย(รัตภูมิ) น้ำตกลับๆที่ใครหลายๆคนอาจไม่รู้จัก
31 มีนาคม 2567 | 6,239สงขลาหอน นครหมา นราหมี สำนวนไทยท้องถิ่นใต้ คำพูดติดปากของคนท้องถิ่น
31 มีนาคม 2567 | 2,071โรงแรมสุขสมบูรณ์2 โรงแรมเรือนไม้เก่าแก่ ย่านเมืองเก่าสงขลา
24 มีนาคม 2567 | 3,661วัดศาลาหัวยาง วัดเก่าแก่คู่เมืองสงขลายาวนานกว่า 267 ปี ถูกสร้างขึ้นในสมัยอยุธยาตอนปลาย
24 มีนาคม 2567 | 1,184