หากเราจะกล่าวถึงจังหวัดสงขลา ซึ่งเป็นเมืองที่สำคัญมากของภาคใต้ มีประวัติความเป็นมาที่ยาวนาน หลักฐานที่พบทางด้านประวัติศาสตร์ก็มากมายด้วยกัน เช่น ขวานขัดหิน เครื่องปั้นดินเผาลายเชือกทาบ และหม้อสามขา ในเขตของอำเภอรัตภูมิ อำเภอจะนะ อำเภอสะบ้าย้อย อำเภอสทิงพระ รวมถึงเป็นเมืองค้าขายที่มีพ่อค้าจากตะวันออกและตะวันตกเข้ามาค้าขาย เมืองสงขลาจึงเป็นแหล่งผสมผสานทางวัฒนธรรมอันหลากหลาย
ดังนั้นทุกสิ่งทุกอย่างจึงพฒนาการเป็นท้องถิ่นสงขลา และรุ่งเรืองมาจนถึงพุทธศตวรรษที่ 18-19 และพบชุมชนโบราณกระจายอยู่หลายชุมชน ที่สำคัญได้แก่
ชุมชนโบราณปะโอ เป็นชุมชนที่ตั้งถิ่นฐานอยู่ในบริเวณคลองปะโอ ตำบลวัดขนุน อำเภอสิงหนคร ซึ่งเป็นบริเวณทางน้ำเก่าไหลงสู่ทะเลสาบสงขลา มีเนินดินที่พบเศษเครื่องปั้นดินเผาและแหล่งทำเครื่องปั้นดินเผาแบบกุณฑี และได้พบส่วนเทวรูปรุ่นเก่า นอกจากนี้ยังมีแนวสันทรายที่มีสระน้ำขนาดใหญ่ตั้งเรียงรายอยู่หลายแห่ง บริเวณนี้จึงเหมาะที่จะเป็นท่าจอดเรือได้ดีในยุคต้น ๆ ก่อนการขุดคลองเชื่อมทะเลสาบกับทะเลภายนอก
ชุมชนโบราณสทิงพระ อยู่ในเขตตำบลจะทิ้งพระ อำเภอสทิงพระ เป็นบริเวณที่พบโบราณวัตหถุหลายยุค หลายสมัยปะปนกัน และมีการสืบเนื่องมาจนเป็นเมืองใหญ่ มีศูนย์กลางอยู่ที่บ้านสทิงพระ ปัจจุบันเรียกว่า ในเมือง ยังปรากฎร่องรอยคูน้ำคันดิน และซากโบารณวัตถุและโบราณสถาน เป็นจำนวนมาก ชุมชนโบราณบริเวณเขาคูหา - เขาพะโคะ อยู่ในเขตตำบลชุมพล อำเภอสทิงพระ มีสระน้ำขนาดใหญ่ที่เนื่องในพิธีกรรม และถ้ำที่เป็นเทวสถาน บริเวณนี้น่าจะเป็นศูนย์กลางในทางพิธีกรรมของทางศาสนาพราหมณ์
เมืองสทิงพระ มีกำเนิดและพัฒนาการมาอย่างไร ยังไม่มีหลักฐานที่ชัดเจน แต่มีเอกสารเพลานางเลือดขาว เรียกเมืองสทิงพระว่ากรุงสทิงพาราณสี และเจ้าพระยาสทิงพระ ชื่อว่าเจ้าพระยากรุงสทิงพาราณสี เมืองสทิงพระได้เจริญรุ่งเรืองมาตั้งแต่พุทธศตวรรษที่ 12- 18 ในสมัยตามพรลิงค์และสมัยศรีวิชัย เมืองสทิงพระได้ปกครองดูแลเมืองเล็กเมืองน้อยที่ตั้งอยู่โดยรอบทะเลสาบสงขลา และริมคลองที่ไหลลงสู่ทะเลสาบสงขลา รวมทั้งเมืองพัทลุง ที่อยู่ในปกครองของเมืองสทิงพระด้วย
นอกจากเมืองสทิงพระแล้วตามตำนานพระธาตุนครศรีธรรมราชได้กล่าวถึงพระพนมวังนางเสดียงทอง ผู้ปกครองเมืองนครศรีธรรมราช ได้ให้เจะระวังลา และเจะลาบู ผู้เป็นภรรยาซึ่งเป็นมุสลิม นำผู้คนล่องเรือมาสร้าบ้านแปลงเมืองที่เมืองจะนะเทพา เมื่อประมาณปลายพุทธศตวรรษที่ 21ถึงต้นพุทธศตวรรษที่ 22 แสดงว่านอกจากการตั้งบ้านเมืองบนคาบสมุทรสทิงพระแล้ว ยังมีการตั้งถิ่นฐานที่บริเวณเมืองจะนะอีกด้วย
ขอบคุณภาพและข้อมูล : Dooasia
หาดใหญ่แจกพิกัดสถานที่มู ขอพรความรักปังๆต้อนรับวาเลนไทน์
12 กุมภาพันธ์ 2567 | 508ตลาดรถไฟสงขลา ตลาดเก่าแก่กว่า 107 ปี ที่เกิดขึ้นพร้อมกับการเปิดให้บริการสถานีรถไฟสงขลาครั้งแรก
11 กุมภาพันธ์ 2567 | 5,514ป้อมปากน้ำแหลมทราย ป้อมรักษาการณ์เมื่อครั้งย้ายเมืองสงขลามาฝั่งบ่อยาง
11 กุมภาพันธ์ 2567 | 2,364ตำนานปู่ทวดขุนพลายดำ(เจ้าพ่อคอหงส์) วีรบุรุษและเจ้าเมืองคนสำคัญเมื่อครั้งอดีตกาล
11 กุมภาพันธ์ 2567 | 318ประเพณีการตายของชาวสงขลา ความเชื่อเรื่องวิญญาณ
28 มกราคม 2567 | 538วัดดอนแย้ วัดเก่าแก่เมืองสงขลา วัดไทยสถาปัตยกรรมจีนหนึ่งเดียวในประเทศไทย
28 มกราคม 2567 | 366อูรักลาโว้ย ชาติพันธุ์อีกหนึ่งกลุ่มในพื้นที่ภาคใต้
28 มกราคม 2567 | 271แม่ซื้อ เทวดาประจำตัวทารกในความเชื่อท้องถิ่นใต้
21 มกราคม 2567 | 458