ในขณะที่ทุกคนกำลังพูดถึงราชาผลไม้อย่างทุเรียน ก็มีเพื่อนร่วมงานหน้าหมวยคนหนึ่งโผลงขึ้นมาว่า อยากกินผลไม้ที่เปลือกดำ ๆ เปรี้ยว ๆ ทุกคนได้ยินถึงกับนิ่งแล้วนั่งจินตนาการว่าผลไม้ชนิดนั้นคืออะไร และก็ได้ความว่าผลไม้ชนิดนั้น คือ ลูกหยี ผลไม้รสเปรี้ยวอมหวานที่มากไปด้วยสรรพคุณ
ลูกหยี เป็นผลไม้พื้นเมืองภาคใต้ชนิดหนึ่ง ภาคอีสานก็พอมีให้เห็นบ้าง เรียกว่า บักเค็ง ลูกหยีที่เราเรียก ๆ กันนั้น จริง ๆ เขามีชื่อทางพฤกษศาสตร์ว่า Dialium indum linn อยู่ในวงศ์ LEGUMINOSAE (วิชาการไปเนอะ) รับประทานได้เมื่อสุก ลักษณะผลเป็นพวง ผลดิบมีสีเขียว เมื่อสุกเปลือกจะมีสีดำ เนื้อในเป็นสีน้ำตาลรสหวานอมเปรี้ยว แต่นิยมเอามาปรุงรสมากกว่าจะรับประทานสด ๆ ซึ่งทำได้หลายอย่าง เช่น กวน ฉาบน้ำตาล หรือทรงเครื่อง
ผู้รู้บอกว่า ต้นหยี ชอบขึ้นในที่ดอน ป่า หรือเชิงเขา ลักษณะเป็นไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ เฉพาะกิ่งใบจะมีใบเป็นชุดกิ่งละ 5-7 ใบ ลักษณะคล้ายใบพิกุล ยาวประมาณ 15 เซนติเมตร กว้าง 5 เซนติเมตร อายุยืนเป็นร้อยปีเลยนะ อีกอย่างกว่าจะออกผลให้เราได้ลิ้มรสีต้องรอจนกว่าต้นหยีมีีอายุ 30 ปีเป็นอย่างน้อย เมื่อให้ผลและถูกเก็บเกี่ยวแล้วจะหยุดให้ผลไปปีหนึ่ง ้เพราะการเก็บเกี่ยวผลต้องใช้วิธีรานกิ่งลงมา เนื่่องจากต้นสูงใหญ่มาก กว่าจะแตกกิ่งใหม่และให้ผลอีกจึงต้องใช้เวลาถึงเป็นปีสองปี
ลักษณะผลของลูกหยี เมื่อดิบจะเป็นสีเขียว เมื่อสุกเปลือกจะเป็นสีดำ เนื้อในสีน้ำตาล ขนาดผลโตเต็มที่เท่าปลายนิ้วชี้ รสหวานอมเปรี้ยว เมล็ดมีสีดำหรือน้ำตาล ลักษณะแบน
การเก็บลูกหยี เมื่อรานกิ่งลงมาแล้ว เด็ดผลออกจากก้าน จากนั้นจึงเอาไปผึ่งแดดให้แห้ง แล้วเอาใส่กระสอบ ฝัดให้เปลือกสีดำกะเทาะออก ใช้กระด้งฝัดเอาเปลือกดำออกจนเหลือแต่เนื้อในสีน้ำตาล นำไปตากแดดอีกครั้งหนึ่ง แต่ถ้าจะรับประทานสดก็เพียงแต่แกะเปลือกสีดำออกก็รับประทานได้แล้ว
ลูกหยี สามารถเอามา รับประทาน สำหรับ บรรเทาอาการเจ็บคอหรือรักษาไอได้ดีมาก บรรเทาอาการไข้หวัด แก้โรคผิดหนัง รักษาแผล บางท่านที่มีลูกอ่อนก็จะรากของต้นหยีมาทำยา เพื่อกระตุ้นการไหลของนมแม่ เปลือกนอกใช้แก้อาการท้องร่วง และยอดอ่อนก็สามารถใช้เป็นยาระบายอ่อน ๆ ได้อีกด้วย
แม้ปัจจุบันลูกหยีจะเป็น ผลไม้ที่หาทานได้ยากมากและราคาค่อนข้างสูง แต่พูดถึงเมื่อไรก็เปรี้ยวปากอยากทานขึ้นมาทุกครั้ง เอาเป็นว่า ต่อให้แพงยังไง ถ้าตามใจปากรับรองว่าสู้ไหว ที่สำคัญ กินแล้วประโยชน์ล้นเหลืออีกด้วย
ขอบคุณภาพและข้อมูล : eggnogkendo1 , OTOP - Buengkan ลูกหยียักษ์ , mysada1
ข้าวดอกราย อาหารพื้นบ้านของคนสะกอมสมัยเริ่มก่อตั้งชุมชน
17 สิงหาคม 2568 | 137
ย้อนภาพเก่าเล่าเรื่องอดีต...วิทยาลัยเทคโนโลยีสงขลา
17 สิงหาคม 2568 | 1,776
"สะพานประวัติศาสตร์ ๓ พ.ศ." สะพานโค้งแห่งแรกของเส้นทางสายพัทลุง-ตรัง
17 สิงหาคม 2568 | 221
พาชมกำแพงเมืองพัทลุงเขาชัยบุรี กำแพงเมืองก่ออิฐหนึ่งเดียวใน จ.พัทลุง
10 สิงหาคม 2568 | 299
ศาลเจ้าแป๊ะกงสะเดา ที่พึ่งพายามยากของชาวจีนอพยพ
10 สิงหาคม 2568 | 342
ขอพรพ่อเฒ่านอน พระพุทธไสยาสน์คู่เมืองสทิงพระแต่โบราณ
10 สิงหาคม 2568 | 330
รอยเสด็จพระพุทธเจ้าหลวง ณ หาดมหาราช (สทิงพระ)
3 สิงหาคม 2568 | 582
ตำนาน 5 ภูผาแห่งอำเภอรัตภูมิ สู่การผูกคำกลอนมุขปาฐะ อายุนับ 100 ปี
3 สิงหาคม 2568 | 402