สำหรับการการแข่งขันเรือยาวประเพณีจังหวัดสงขลา ครั้งที่ 21 ณ ท่าน้ำบางหยี อำเภอบางกล่ำ เมื่อวันที่ 11 – 12 พฤศจิกายน 2560 ปีนี้พิเศษกว่าปีอื่น ๆ ตรงที่มีตลาดน้ำเปิดด้วย ดูการแข่งขันเรือยาวไปด้วย เดินเลือกซื้อของไปด้วย บอกเลยว่าฟินระดับสิบ
พูดถึงการแข่งขันเรือยาวกันไปแล้ว วันนี้เราจะมาพูดถึงสถานที่จัดงานอย่างอำเภอบางกล่ำกันบ้าง เข้าเรื่องกันเลยดีกว่า ขอย้อนกลับไปเมื่อประมาณยี่สิบกว่าปีก่อนยกฐานะเป็นอำเภอบางกล่ำ บางกล่ำอยู่ในอำเภอหาดใหญ่ แต่เนื่องด้วยท้องที่อำเภอหาดใหญ่ มีอาณาเขตกว้างขวางและมีพลเมืองจำนวนมาก ท้องที่บางตำบลอยู่ห่างไกลจากอำเภอ เจ้าหน้าที่ออกตรวจดูแลทุกข์สุขของราษฎรไม่ทั่วถึง ซึ่งสภาพท้องที่โดยทั่วไปเชื่อว่าจะเจริญต่อไปในภายภาคหน้า จึงแยกบางกล่ำออกมาเป็นกิ่งอำเภอบางกล่ำ และต่อมาก็ได้ยกฐานะเป็นอำเภอบางกล่ำมาจนถึงทุกวันนี้
บางกล่ำ ซึ่งเป็นชื่อหนึ่งของจังหวัดสงขลา หลาย ๆ ชื่อของสถานที่ต่าง ๆ ผู้เขียนอ่านแล้วก็พอจะเดาทางออกว่า ชื่อสถานที่นั้นตั้งจากอะไร แต่อำเภอบางกล่ำเป็นชื่อสถานที่หนึ่ง ที่ผู้เขียนแทบจะเดาทางไม่ถูก ก็ได้แต่นั่งเปิดหาความหมายของชื่อ โดยการแยกเป็นคำ ๆ เริ่มกันที่ "บาง" หากเป็นคำนามแปลว่า ทางน้ำเล็ก ๆ ที่ไหลขึ้นลงตามระดับน้ำในแม่น้ำลำคลองหรือทะเล , ตำบลบ้านที่อยู่หรือเคยอยู่ริมบาง หรือในบริเวณที่เคยเป็นบางมาก่อน แต่ถ้าเป็นคำวิเศษณ์ แปลว่า มีส่วนสูงน้อยจากพื้นผิว ไม่หนา มีความหนาน้อย , น้อยกว่าปกติ ไม่หนาแน่น ส่วนคำว่า "กล่ำ" หมายถึง ชื่อมาตราเงินโบราณ 2 กล่อม เท่ากับ 1 กล่ำ เมื่อผู้เขียนนำ 2 คำนี้มารวมกัน ก็ไม่มีทางไหนที่รู้สึกว่าน่าจะเป็นได้เลย
หลังจากที่เดาความหมายของชื่อบางกล่ำมาสักระยะ ก็ตัดสินใจเปิดหาในเว็บไซต์ต่าง ๆ ถึงที่มาของชื่อบางกล่ำ หลายเว็บไซต์บอกเหมือนกัน คือ เรียกตามภูมิประเทศ จากนั้นก็มีชาวจีนเข้ามาอยู่อาศัยก็เลยเพี้ยนเป็นบางกล่ำมาจนทุกวันนี้ อย่างในเว็บไซต์แหล่งเรียนรู้ในอำเภอบางกล่ำได้ให้ที่มาของชื่ออำเภอบางกล่ำไว้ว่า " บางกล่ำ" เดิมเป็นชื่อหมู่บ้าน ภูมิประเทศเป็นที่ลุ่มมีลำคลองและเกาะ เรียกว่า เกาะกลาง จึงเรียกรวมกันเป็นเกาะบางกลม ต่อมาชาวจีนอพยพมาอาศัยอยู่รวมกับคนไทย จึงเรียกชื่อสำเนียงเพี้ยนไปเป็น บางกล่ำ หรือ บางกลำ ซึ่งตามสำเนียงท้องถิ่นตามพจนานุกรมราชบัณฑิตยสถาน ได้ให้ความหมายคำว่า "กล่ำ" (กร่ำ) ไว้ว่าเป็นเครื่องดักปลาชนิดหนึ่ง ใช้วิธีล่อปลาให้เข้าไปอยู่ โดยใช้ไม้ปักตามชายฝั่งเพื่อล่อปลาเข้าอาศัย เมื่อจะจับก็ใช้อวนล้อมแล้วเอาไม้ที่ปักสุมไว้ออกไล่ปลาให้ติดอวน ชื่อ "บางกล่ำ" จึงน่าจะพ้องกับวิธีการจับปลาของคนในบางนั้น
คราวนี้ก็ทราบที่มาของอำเภอบางกล่ำกันแล้ว ครั้งหน้าหาดใหญ่โฟกัส จะพาไปรู้จักกับชื่อของสถานที่ไหน ก็ลองติดตามกันต่อไปนะจ๊ะ
ขอบคุณข้อมูล : แหล่งเรียนรู้ในอำเภอบางกล่ำ
ศาลาตาเล่อเท่อ ที่พึ่งของชาวบ้านเมื่อของสำคัญสูญหาย
27 เมษายน 2568 | 93จากอดีตบ้านทุ่งเหม็นขี้ สู่บ้านทุ่งขมิ้น(นาหม่อม)
27 เมษายน 2568 | 97บุกป่าหาน้ำตกลับ...น้ำตกโตนหน้าผี ณ เขาพระ อ.รัตภูมิ
27 เมษายน 2568 | 167ศาลเจ้าแม่กวนอิมสวนหมาก ศาลเจ้าแห่งแรกที่ริเริ่มทำโรงทานเจในสงขลา
20 เมษายน 2568 | 221พาชม...บ้านขุนตระการตะเครียะเขต บ้านเก่าโบราณนับร้อยปี "บ้าน 108 เสา"
30 มีนาคม 2568 | 844รู้หม้ายว่า? สงขลาเป็นจังหวัดเดียวในประเทศไทยที่มีวันประจำจังหวัด
30 มีนาคม 2568 | 639เปิดตำนานความเชื่อ พ่อปู่ภุชงค์-แม่ย่าทองคำ วัดโคกเปี้ยว สงขลา
30 มีนาคม 2568 | 494ศาลเจ้าพ่อทวดหมอน สิ่งศักดิ์สิทธิ์คู่ตำบลคูขุด อ.สทิงพระ
2 มีนาคม 2568 | 808