หลัง HatyaiFocus เคยพาทุกคนไปรู้จักกับเมืองสะเดา ผ่านคฤหาสน์สะเดา ทิ้งร้างมากว่า 100 ปี สะท้อนให้เห็นว่าเมืองสะเดามีความสำคัญต่อประวัติศาสตร์เศรษฐกิจยางพาราภาคใต้แค่ไหน วันนี้เราจะพาทุกคนไปเรียนรู้ประวัติศาสตร์นอกตำราเรียน ผ่านตราครุฑหน้าอาคารสถานีตำรวจภูธรสะเดา
สำหรับตราครุฑ เริ่มใช้มาตั้งแต่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หลังพ.ศ. 2436เป็นต้นมา มีใช้เพื่อเป็นสัญลักษณ์ของพระราชอำนาจแห่งพระมหากษัตริย์ผู้เป็นประมุขของชาติ และใช้แทนตราแผ่นดินไทย
มีรูปภาพเก่ายืนยันทำให้สันนิษฐานได้ว่า น่าจะนำมาติดตั้งเพื่อระบุเขตมณฑลนครศรีธรรมราชหลังจากสยามเสียดินแดน ‘สี่รัฐมาลัย’ (เมืองกลันตัน เมืองตรังกานู เมืองไทรบุรี และเมืองปลิศ) ให้เป็นของอังกฤษ เมื่อวันที่ 10 มีนาคม 2451(นับตามปฏิทินสยาม - ถ้านับตามปฏิทินสากล ตรงกับวันที่ 10 มีนาคม 2452 )
ว่ากันเรื่อง สี่รัฐมาลัย คือดินแดนส่วนหนึ่งในประเทศมาเลเซียปัจจุบันที่เคยเป็นของส่วนหนึ่งสยาม ก่อนจะถูกอังกฤษยึดโดยการล่าอาณานิคม สมัยสงครามโลกครั้งที่สอง หลังจากที่ไทยเข้าร่วมสงครามกับฝ่ายอักษะ และญี่ปุ่นครอบครองดินแดนมาเลเซียได้แล้ว ญี่ปุ่นได้มอบดินแดนส่วนนี้ให้เป็นส่วนหนึ่งของประเทศไทย โดยภายหลังจากสงครามโลกครั้งที่สองสิ้นสุด ไทยต้องคืนดินแดนส่วนนี้ให้กับอังกฤษ
ข้อมูลระบุว่า เดิมทีสะเดาอยู่ในเขตเมืองไทรบุรีขึ้นกับมณฑลไทรบุรี (การกำหนดมณฑลในสมัย ร.5) การแบ่งปันเขตแดนขณะนั้น พื้นที่ของเมืองไทรบุรีส่วนหนึ่งยังคงอยู่กับอาณาเขตสยาม นั่นคือตั้งแต่บ้านหัวถนนไปจนถึงพรมแดน ด่านนอก ระยะทางถนนประมาณ 18 กม. ดินแดนส่วนนี้จึงถูกผนวกเข้ากับมณฑลนครศรีธรรมราช
ตราครุฑ (พร้อมชื่อมณฑล) น่าจะนำมาติดตั้งหลังการประกาศตั้งอำเภอสะเดา ในราชกิจจานุเบกษา เมื่อวันที่ 12 สิงหาคม 2452 ขณะนี้ตราครุฑได้รับการบูรณะและนำมาติดตั้งหน้าอาคารหลังใหม่ของ สภ.สะเดา แล้ว(เมื่อ14ต.ค.2560) และจะเป็นสัญลักษณ์สำคัญอีกอย่างหนึ่งในการบอกเล่าเรื่องราวของเมืองสะเดาต่อไป
ขอบคุณภาพ/ข้อมูล : นิธิ อนันตพงศ์
ชมภาพเก่าเมื่อ 89 ปีก่อน โรงงานแป้งสาคู ณ บ้านคลองแงะ (สะเดา)
13 กรกฎาคม 2568 | 293กว่า 161 ปี สุเหร่าบ้านพรุหมาก มัสยิดแห่งแรกของอำเภอเทพา
13 กรกฎาคม 2568 | 259ย้อนประวัติเรือพัทลุง เรือที่ใช้ติดต่อราชการระหว่างเมืองสงขลา-เมืองพัทลุง
13 กรกฎาคม 2568 | 286กัปตันวอสเบียน : ผู้ให้กำเนิดจักรยานพ่วงข้างคันแรกของปักษ์ใต้ ณ เชิงเขาตังกวน (สงขลา)
6 กรกฎาคม 2568 | 2,155ที่มาชื่อบ้านท่าช้าง อ.บางกล่ำ ย้อนรอยชม "เสาหงส์" ครั้งพม่ายกทัพตีหัวเมืองภาคใต้
6 กรกฎาคม 2568 | 506ย้อนตำนานเมื่อครั้งอดีต วงเวียนแยกหลาลุงแสง 3 ยุคสมัย 3 รูปแบบ
6 กรกฎาคม 2568 | 6,526ย้อนชมภูมิปัญญาการทำขวัญข้าว สู่การสร้างวงเวียนพระแม่โพสพ ศูนย์รวมจิตใจชาวระโนด
8 มิถุนายน 2568 | 1,424เปิดที่มาชุมชนประวัติศาสตร์ บ้านควนจง (นาหม่อม)
8 มิถุนายน 2568 | 1,529