ครั้งก่อนทางหาดใหญ่โฟกัสเคยบอกเล่าเรื่องราวนิทานพื้นบ้านเรื่อง เกาะหนู เกาะแมว หาดทรายแก้ว และเขาตังกวนไปแล้ว ครั้งนี้ยังมีเรื่องราววัยเด็กที่ยายเคยเล่าให้ฟัง มาเล่าต่อแก่ผู้อ่าน บางเรื่องก็จำรายละเอียดได้ทั้งหมด บางเรื่องก็ต้องหาข้อมูลเพิ่มเติมจากที่มาอื่น ๆ วันนี้ แม่เฒ่าเล่าให้ฟัง ภาค 2 มีนิทานพื้นบ้านของชาวสงขลามาบอกต่อ
(ใช้เป็นภาพประกอบเท่านั้น)
ตอนเด็ก ๆ ในวันสำคัญ ญาติพี่น้องจะไปรวมตัวกันที่บ้านแม่เฒ่า (ยาย) ผู้ใหญ่ก็จะคุยกันตามประสาผู้ใหญ่ ส่วนเด็ก ๆ ก็จะขลุกอยู่กับแม่เฒ่า เพราะแม่เฒ่าจะมีเรื่องราวสมัยสาว ๆ มาเล่าให้ฟังอยู่เสมอ ไม่ว่าจะเป็นเรื่องราวความเป็นอยู่ในอดีต เรื่องความเชื่อ แล้วก็นิทานต่าง ๆ อย่างตอนกินข้าว แม่เฒ่าก็จะหยิบยกนิทานเกี่ยวกับข้าวมาเล่าให้ฟัง แม่เฒ่าบอกว่า นิทานเรื่องนี้เป็นนิทานพื้นบ้านของคนสงขลาที่เล่าสืบต่อกันมา เรื่องมีอยู่ว่า (อ่านเป็นภาษาใต้นะ แม่เฒ่าแหลงกลางไม่ชับ)
"แรกนู้นานแล้ว คนไม่รู้จักกินข้าว สมัยก่อนคนเรียกข้าวว่า แกนข้าว (แก่นข้าว) กินเป็นแต่รำข้าวที่หว่างนี้เอาให้หมูกิน ถึงข้าวที่เรากิน ๆ กันอยู่ตอนนี้ คนเอาทุ่มหมด วันหนึ่งมีสองคนผัวเมีย เกิดลูก ลูกไม่ยอมกินรำข้าว พอเอารำข้าวให้กินก็ร้องไห้ตามประสาเด็ก พอลูกร้องมาก ๆ คนเป็นแม่ก็หวิบ หวาดไปว่า "หมึงอีกินอ้ายไหรหา ร้อง ๆ เดี๋ยวกูต้มแกนข้าวให้กินให้ตาย ๆ ไปเสียแหละ" พอแม่แหลงไปแบบนั้น ลูกก็หยุดร้อง แต่พอบอกจะต้มรำข้าวให้กินก็ร้องขึ้นมาหร่าว "ทีนี้กูเอาแกนข้าวมาต้มให้กินจริง ๆ แหละ ร้องไปตะ" คราวนี้เด็กก็หยุดร้อง สองคนผัวเมียก็เลยตกลงกันว่าจะต้มแกนข้าวให้ลูกกินจริง ๆ ตอนกินแกนข้าวเด็กมีความสุข กินได้เยอะ พอกินเสร็จเด็กก็หลับไปนาน ฝ่ายพ่อกับแม่ เห็นลูกหลับไปนานก็คิดว่าลูกต้องตายเพราะตัวเองทั้งคู่ต้มแกนข้าวให้ลูกกิน แต่สักพัก ลูกน้อยก็ตื่นมาพร้อมกับอารมณ์แจ่มใส หลังจากนั้นสองคนผัวเมียก็ต้มแกนข้าวให้ลูกกิน จนต่อมาการกินแกนข้าวก็ไปถึงหูคนอื่น จนคนอื่น ๆ พากันกินตาม และแกนข้าวในอดีตที่คนเอาไปทุ่มเหม็ดก็กลายเป็นข้าวที่เรานิยมกินจนถึงทุกวันนี้้
(ใช้เป็นภาพประกอบเท่านั้น)
เมื่อเล่าจบ แม่เฒ่ามักปิดท้ายนิทานด้วยข้อคิดดี ๆ บางครั้งก็เป็นมุขตลก อยู่เสมอ อย่างเรื่องนี้ แม่เฒ่าปิดท้ายด้วย “เห็นหม้ายทำท่าแล้ว นี่ถ้าคนยังกินรำข้าว น่าว่าถูกไปชิงหมูกินแล้ว นี่ดีนะ ยังรู้จักกินแกนข้าว” ก็ฮากันไป
ขอบคุณข้อมูล : แม่เฒ่า , GotoKnow
รูปภาพ : สารานุกรมไทยฉบับเยาวชน
ย้อนชมภูมิปัญญาการทำขวัญข้าว สู่การสร้างวงเวียนพระแม่โพสพ ศูนย์รวมจิตใจชาวระโนด
8 มิถุนายน 2568 | 305เปิดที่มาชุมชนประวัติศาสตร์ บ้านควนจง (นาหม่อม)
8 มิถุนายน 2568 | 326วิถีมุสลิมบ้านดอนขี้เหล็ก "ประเพณีการทูนพานอาหาร" ที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 100 ปี
8 มิถุนายน 2568 | 382เปิดตำนาน...ที่มาชื่อบ้านบ่อแดง อ.สทิงพระ
25 พฤษภาคม 2568 | 871ของดีของหรอยท่าเลออก ตลาดริมทางของผู้สัญจรผ่าน ณ สามแยกบ่อทราย (ปากรอ)
25 พฤษภาคม 2568 | 3,132ตำนานทวดเข้...ทวดขุนดำ-ทวดแขนลาย แห่งสายน้ำคลองท่าม่วง อ.ควนเนียง
25 พฤษภาคม 2568 | 1,804ร่องรอยจากอดีต พิพิธภัณฑ์วัดท่าช้าง(บางกล่ำ)
18 พฤษภาคม 2568 | 738เจ้าบ่าวน้อยแห่งควนเขาสูง : วีรบุรุษชุมชนท้องถิ่น บ้านพรุเตาะ ต.ทุ่งใหญ่
18 พฤษภาคม 2568 | 1,636