หางานหาดใหญ่ หาดใหญ่ ชัดทุกเรื่องเมืองหาดใหญ่ สงขลา อับเดตข่าวหาดใหญ่ Hatyaifocus สาวสวยหาดใหญ่ หนุ่มหล่อหาดใหญ่

หลายคนพอทราบว่าเมืองหาดใหญ่ ปรากฏชื่อครั้งแรกในสมัย พ.ศ. 2381 จากหลักฐานทางประวัติศาสตร์ทั้งทาง HatyaiFocus เคยพาคุณผู้อ่านทุกท่านย้อนเวลากับประวัติศาสตร์ เรื่องราว...กบฏไทรบุรี @พะตง มาแล้ว แต่วันนี้เราจะพาทุกคนมาดูกัน ว่าที่เมืองหาดใหญ่เกิดอะไรขึ้นบ้าง หาดใหญ่มีฐานะเป็นเมืองอะไรในสมัยนั้น 

สภาพท่าหาดใหญ่

ก่อนอื่นเราอยากสอดแทรกประวัติศาสตร์ข้อสงสัยที่อาจมีคนสนใจว่า ทำไมเมื่อก่อนต้องมีการพุ่งรบสงครามกัน ต้นเหตุมีอยู่หลายประเด็น แต่จากงานวิชาการพบว่า ต้นเหตุความวุ่นวายระหว่างไทรบุรีกับสยามเริ่มต้นจากสมัยรัชกาลที่ 2 เมื่อพระยาไทรบุรีต้องการเป็นอิสระจากสยาม พระองค์จึงติดต่อกับพระเจ้าอังวะของพม่าให้ยกทัพมาตีหัวเมืองปักษ์ใต้ของไทย ทางสยามจึงรับสั่งให้เจ้าพระยานครศรีธรรมราช (น้อย) ยกทัพไปตีเมืองไทรบุรี และส่งคนสยามไปปกครอง เรื่องเริ่มตั้งแต่ตอนนั้น

ภาพจำลองการสู้รบสยามกับไทรบุรี

เข้าเรื่องกันเถอะ มาถึงบรรทัดนี้อยากให้ทุกคนหลับตาจินตนาการถึงเมืองหาดใหญ่เมื่อ 179 ปีที่แล้ว คงนึกไม่ออกใช่มั้ย เอาแค่ประมาณ 77 ปีที่แล้ว ( 2483 - 2485 ) บ้านโคกเสม็ดชุน (หาดใหญ่ใน) ยังไม่เจริญรุ่งเรืองเป็นป่ารกชัฏ ชาวบ้านทั่วไป ไม่กล้าเดินผ่านเข้าไปในบริเวณดังกล่าว เนื่องจากหวาดกลัวต่อสัตว์ร้ายนานาชนิดที่ชุกชุมอยู่ทั่วไป ปรากฏเป็นเพียงสถานที่กองส่งเสบียงอาหาร และเป็นสมรภูมิสู้รบอยู่นาน 20 วัน

ชื่อเมืองหาดใหญ่ปรากฏในเอกสารประวัติศาสตร์ครั้งแรก เอกสารพงศาวดารเมืองสงขลาฉบับพระยาวิเชียรคีีรี (ชม ณ สงขลา) บันทึกไว้ว่า “ในศักราช 1200 ปีนั้้น ตนกูหมัดสะวะ หลานเจ้าพระยาไทรบุรี ซึ่งหนีไปอยู่เกาะหมากแต่ครั้งก่อน ซ่องสุมสมัครพรรคพวกได้แล้ว ยกเข้ามาตีชิงเอาเมืองไทรบุรีได้อีก พระยาอภัยธิเบศร์ พระยาไทรบุรี บุตรเจ้าพระยานครทานกำลังตนกูหมัดสะวะไม่ได้ ก็ยกครอบครัวล่าถอยเข้ามาตั้งอยู่ที่ตำบลท่าหาดใหญ่ แขวงเมืองสงขลา ให้พระยาสุนทรานุรักษ์อยู่รักษาเมือง...พระยาสงขลาจึงจัดให้พระยาตานี พระยายิริง พระยาสาย พระจะนะ คุมไพร่ 1,000 คน ไปตั้งรักษาทางตำบลบ้านพะตง บ้านการำไว้ ให้หลวงพลสงคราม หลวงไชยสุรินทร์ คุมไพร่ 500 คน รีบยกไปตั้งรักษาทางเมืองจะนะไว้ และให้หลวงบริรักษ์ภูเบศร์ผู้ช่วยราชการเมืองสงขลา เป็นกองส่งเสบียงอาหารอยู่ที่ตำบลท่าหาดใหญ่ แล้วพระยาสงขลารับกลับลงมาจัดการในกลางเมืองสงขลา”

ด้านเอกสารประวัติศาสตร์ของเมืองไทรบุรี บันทึกไว้ว่า “ตนกูมูฮัมมัดซาอัด (Tunku Mhammad Sadd) ซึ่งเป็นลูกพี่ลูกน้องของสุลต่านอะหมัดแห่งเมืองไทรบุรี โดยความช่วยเหลือของดาโต๊ะกัมชัยยะ (Dato KamaJaya) ได้ยกทัพโจมตีสยามที่โกตากัวลาเคดาห์ (Koto Kuala Kedah) และยึดเมืองได้ รวมทั้งฐานที่มั่นที่สำคัญในอะลอร์กานู (Alor Ganu) ได้ในเดือนกรกฏาคม ค.ศ.1838 หลังจากนั้นได้ขับไล่กองกำลังของสยามมาจนถึงเมืองหาดใหญ่ (Haadyai) และคิดวางแผนรุกไปถึงเมืองบ่อยาง เมืองสงขลา เมื่อฝ่ายสยามได้รัับกำลังสนับสนุน ซึ่งประกอบด้วยคนสยาม 3000 คน และคนจีน 500 คน ฝ่ายกบฏถูกปิดล้อมจนเกิดการสู้รบอย่างหนักที่หาดใหญ่เป็นเวลา 20 วัน ไพร่พลและผู้นำทัพบางคนเสียชีวิต จนกระทั่งตนกูมูฮัมมัดซาอัดต้องหนีกลับไปยังเคดาห์”

เอกสารบันทึกของนายพลับ ไชยยะวงศ์ บันทึกไว้ว่า “วัดร้างพระผุดผู้เฒ่าผู้แก่เล่าให้ฟังว่า สถานที่นี้ก่อนเป็นวัดร้างมาหลายร้อยปี ถูกข้าศึกแขกบุกทำร้านกุฏิเสนาเสนะ ตลอดพระประธานในพระอุโบสถ จากนั้นวัดร้าง ตามประวัติเหตุการณ์ ซึ่งเกิดขึ้นในรัชกาลที่ 3 พ.ศ. 2381 บันทึกเหตุการณ์ซึ่งเกิดขึ้นขณะนั้น เกี่ยวกับเรื่องราวขบถเมืองไทรบุรียกกองทัพเข้ามาตีเมืองสงขลา”

น่าเสียดายที่บันทึกทางประวัติศาสตร์บันทึกไว้ว่า หาดใหญ่เป็นสมรภูมิการรบกว่า 20 วัน แต่ไม่มีบันทึกถึงสภาพสังคมมากกว่านี้

ขอบคุณข้อมูล : เทศบาลนครหาดใหญ่ , reurnthai

เขียนและเรียบเรียง : HatyaiFocus