ช่วงนี้มีแต่งานขายของ ออกบูธ งานเกษตร ที่ ม.อ. บ้าง งานทิ้งกระจาดที่เซี่ยงตึ๊งบ้าง แล้วรู้กันหรือเปล่า ว่างานทิ้งกระจาดไม่ได้จัดขึ้นมาเพื่อให้เหล่าบรรดาผู้ประกอบการมาขายของเพียงอย่างเดียว แต่มันคืองานบุญครั้งใหญ่ของมูลนิธิมิตรภาพสามัคคี (ท่งเซียเซี่ยงตึ๊ง) หาดใหญ่ ซึ่งงานนี้มีความเป็นมาอย่างไรตามมาดูกัน...เนื้อแท้ของการทำบุญในประเพณีทิ้งกระจาดมีความสำคัญอยู่ที่ ทิ้งกระจาด ซึ่งในความหมายจีนเราเรียกว่า “ อิ๋มซี และ เอี่ยงซี “ อิ๋ม คือวิญญาณ เอี๋ยง คือ ชีวิต ซี คือ การแจก
พิธีทิ้งกระจาด คือ การทำบุญอุทิศให้ดวงวิญญาณ ร่วมไปกับการแจกทานให้ผู้มีชีวิตที่ยากไร้ งานทิ้งกระจาดจึงต้องทำทั้ง 2 ส่วน ทำบุญกันในศาลเจ้าก่อน แล้วจึงมาแจกของ”
สอดคล้องกับจริยวัตรขององค์หลวงปู่ไต้ฮงโจวซือ ผู้ช่วยทั้งผู้ที่เสียชีวิตที่ไร้ญาติขาดมิตร และช่วยสงเคราะห์ผู้ยากไร้ที่ยังมีชีวิตอยู่ในโลกนี้ เทศกาลทิ้งกระจาดจึงเป็นเทศกาลที่ครบถ้วนทั้ง “ทำบุญและให้ทาน” ประเพณีทิ้งกระจาด เป็นความเชื่อของพุทธบริษัทจีนฝ่ายมหายาน ประเพณีที่ถือปฏิบัติมาเนิ่นนานตั้งแต่สมัยพุทธกาลสองพันกว่าปีล่วงมาแล้ว
งานทิ้งกระจาดจะมีขึ้นเมื่อใกล้ถึงวันเปิดประตูผี คือ วันขึ้น 1 ค่ำ เดือน 7 ตามปฏิทินจีน บรรดาโรงเจหรือสถานสาธารณกุศล จะมีการบอกบุญให้ชาวบ้านร้านถิ่นร่วมงานบุญประเพณีทิ้งกระจาด โดยการเอากระจาดไปวางเพื่อให้ผู้คนใส่สิ่งของนั้นก็กลายเป็นการประกาศบอกบุญกันตรง ๆ จากสิ่งของวางอยู่ในตะกร้าสานด้วยไม้ไผ่ ที่ผู้ไปแย่งได้จากงานทิ้งกระจาด ก็กลายเป็นสิ่งของที่อยู่ในกระจาดสานด้วยไม้ไผ่ หวายแทน หรือเป็นหมวกสานที่ชาวจีนเรียกว่า “โก่ยโล้ย” หรือ “กุยเล้ย” หมวกสานนี้ก็เหมือนตะกร้าเอาสิ่งของที่ได้รับแจกใส่ไว้ในหมวกสาน สามารถเคลื่อนย้ายสิ่งของได้โดยสะดวก
ต่อมาก็ถึงยุคพลาสติก ถุงพลาสติกที่สามารถทนแดดทนฝน สามารถหิ้วได้ ใส่ของได้มาก และเบาแรงแต่หมวกสานก็ยังคงแจกอยู่ เพราะถือว่าหมวกสานไม้ไผ่เหมือนบ้านหลังคามุง จากการทำบุญหมวกสาน 1 ใบ เหมือนการทำบุญสร้างบ้าน 1 หลังให้ความร่มเย็น ระยะเวลา 1 เดือน เริ่มจากวันเปิดประตูผี หรือเดือนปล่อยผี บรรดาผีเปรต ผีนรก วิญญาณเร่ร่อนไร้ญาติทั้งหลาย ได้รับอนุญาตให้ออกมาขอแบ่งส่วนบุญจากผู้คนในโลกมนุษย์ไปจนกระทั่งวันที่ 29 เดือน 7 เป็นเวลา 1 เดือนเต็ม
ในระหว่างนี้พุทธบริษัทจีนจะจัดหาเครื่องเซ่นไหว้ ที่ประกอบด้วยอาหารคาวหวาน เสื้อผ้ากระดาษ ฯลฯ ไปไหว้ตามศาลเจ้าที่ตนนับถือ ทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่ญาติมิตรที่ล่วงลับไปแล้วและยังเผื่อแผ่ไปยังวิญญาณไร้ญาติในโอกาสเดียวกันด้วย นอกจากนี้ยังนำสิ่งของที่เซ่นไหว้นั้นแจกจ่ายให้แก่ผู้ยากไร้ ขาดแคลน เป็นที่น่าชื่นชมอย่างยิ่ง การกำหนดวันทิ้งกระจาดแจกจ่ายสิ่งของ ขึ้นอยู่กับแต่ละศาลเจ้า โรงเจ องค์กร ทั้งนี้ต้องไม่เกินกำหนด 1 เดือน ซึ่งเป็นวันกำหนดปิดประตูผี ที่วิญญาณทั้งหลายที่ออกมาคอยรับแบ่งส่วนบุญนั้นต้องกลับตามกำหนด
ในระหว่างหนึ่งเดือนนี้ จะมียมทูตจ้าวแห่งผีออกมาปรากฏกายเป็นตัว คอยกำกับความประพฤติของบรรดาวิญญาณ ผีเร่ร่อนทั้งหลายที่ออกมาขอส่วนบุญในโลกมนุษย์ ยมทูตองค์นี้มีชื่อว่า ไต่สื่อเอี๊ย หน้าตาน่ากลัว ว่ากันว่าเป็นปางดุร้ายของเจ้าแม่กวนอิม ที่มาคอยดูแล และกำราบบรรดาผีนรก มูลนิธิจึงจัดงานประเพณีทิ้งกระจาดในเดือน 7 ตามจันทรคติของจีน ซึ่งมูลนิธิฯ ถือเป็นนโยบายหนึ่งที่ปฏิบัติต่อเนื่องมาเป็นเวลานาน ไม่ต่ำกว่าอายุการก่อตั้งมูลนิธิฯ กว่า 100 ปี
งานทิ้งกระจาดถือเป็นประเพณีการทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้แก่เพื่อนมนุษย์ที่ล่วงลับไปแล้วทั้งที่เป็นญาติและไม่เป็นญาติพร้อมกับทำทานให้แก่ผู้ยากไร้ เป็นงานบุญที่ยิ่งใหญ่ ปฏิบัติสืบทอดมาตั้งแต่สมัยพุทธกาล ด้วยการนำสิ่งของเครื่องเซ่นไหว้ เช่น ข้าวสาร อาหารแห้ง มากราบไหว้เพื่ออุทิศส่วนกุศล หลังจากนั้นทางมูลนิธิฯ จะรวบรวมสิ่งของและจัดซื้อเพิ่มเติมเพื่อนำแจกจ่ายแก่ประชาชน พร้อมนำมอบองค์กรต่างๆ ทั้งภาครัฐและเอกชน
ขอบคุณภาพและข้อมูล : ปอเต็กตึ๊ง
เรียบเรียง : HatyaiFocus
ย้อนชมภูมิปัญญาการทำขวัญข้าว สู่การสร้างวงเวียนพระแม่โพสพ ศูนย์รวมจิตใจชาวระโนด
8 มิถุนายน 2568 | 532เปิดที่มาชุมชนประวัติศาสตร์ บ้านควนจง (นาหม่อม)
8 มิถุนายน 2568 | 656วิถีมุสลิมบ้านดอนขี้เหล็ก "ประเพณีการทูนพานอาหาร" ที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 100 ปี
8 มิถุนายน 2568 | 581เปิดตำนาน...ที่มาชื่อบ้านบ่อแดง อ.สทิงพระ
25 พฤษภาคม 2568 | 1,156ของดีของหรอยท่าเลออก ตลาดริมทางของผู้สัญจรผ่าน ณ สามแยกบ่อทราย (ปากรอ)
25 พฤษภาคม 2568 | 3,557ตำนานทวดเข้...ทวดขุนดำ-ทวดแขนลาย แห่งสายน้ำคลองท่าม่วง อ.ควนเนียง
25 พฤษภาคม 2568 | 2,111ร่องรอยจากอดีต พิพิธภัณฑ์วัดท่าช้าง(บางกล่ำ)
18 พฤษภาคม 2568 | 906เจ้าบ่าวน้อยแห่งควนเขาสูง : วีรบุรุษชุมชนท้องถิ่น บ้านพรุเตาะ ต.ทุ่งใหญ่
18 พฤษภาคม 2568 | 2,290