หาดใหญ่โฟกัส ได้มีโอกาสเดินทางไปยังพื้นที่อำเภอควนเนียง ขับรถลัดเลาะไปเรื่อยๆตามถนน ก่อนจะเหลือบสายตาไปเห็นประติมากรรมรูปปั้นจระเข้ที่ตั้งอยู่ริมคลองท่าม่วง ภายในพื้นที่บริเวณวัดท่าม่วง ซึ่งน่าสนใจเป็นอย่างมาก จึงอยากทราบถึงประวัติของจระเข้ทั้งสองตัวนี้ว่ามีความเป็นมาอย่างไร
แต่ข้อมูลที่ได้จากการสืบค้นกลับมีน้อยนิด อาศัยจากคำบอกเล่าของคนเฒ่าคนแก่ในพื้นที่เป็นหลัก ก่อนจะเล่าถึงตำนานทวกจระเข้ เราจะพาทุกคนไปย้อนชมถึงประวัติคลองท่าม่วงและวัดท่าม่วง อำเภอควนเนียง
“คลองท่าม่วง”หรือตามแผนที่คือคลองกรอบ ถือเป็นสายน้ำโบราณสายสำคัญ เป็นแหล่งรับน้ำจืดก่อนไหลลงสู่ทะเลสาบสงขลาตรงบริเวณปากคลองท่าม่วงหรือปากคลองหัวเกาะนก หรืออ่าวโคลน ซึ่งตั้งอยู่ที่บ้านอ่าวทึง หมู่ที่ 4 ตำบลรัตภูมิ อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา(ฝั่งคลองออก) โดยมีอาณาเขตติดต่อกับพื้นที่บ้านกรอบ บ้านโคกทราย บ้านสวน บ้านควนโส ตำบลควนโส อำเภอควนเนียง จังหวัดสงขลา(ฝั่งคลองตก)ในปัจจุบัน
คลองท่าม่วงเป็นสายน้ำที่ไหลหล่อเลี้ยงชาวบ้านคลองตกและคลองออก โอบรอบสถานที่สำคัญคือวัดท่าม่วงซึ่งมีพ่อท่านเที้ยน อินทปัญโญ อดีตเจ้าอาวาสซึ่งมรณะภาพไปแล้ว ซึ่งเป็นที่เคารพศรัทธาของชาวบ้านชุมชนระแวกนั้น ซึ่งท่านเป็นสหายธรรมิกกับพ่อท่านสงค์ วัดปากบางภูมี หรือวัดคงคาวดี ท่านเป็นศูนย์รวมจิตใจของชาวท่าม่วงฝั่งคลองตก และชาวท่าม่วงฝั่งคลองออกมาช้านาน
โดยประติมากรรมทวดเข้ริมคลองท่าม่วง หรือทวดตาขุนดำ-ทวดเเขนลาย เกิดขึ้นจากกลุ่มรักษ์เลอ่าวทึงลากูน ต้องการฟื้นฟูวิถีชีวิต ให้ชนรุ่นหลังได้เรียนรู้ถึงประวัติความเป็นมาของชุมชน สืบสานเรื่องราวตำนาน ความเชื่อของทวดเข้แห่งสายน้ำคลองท่าม่วงไม่ให้หายสาบสูญไปตามกาลเวลา
จากคำบอกเล่าที่กระจัดกระจายของคนเฒ่าคนแก่ พอจะประติดประต่อเรื่องราวได้ว่า จระเข้ในคลองท่าม่วงเป็นจระเข้ตามธรรมชาติ ที่มักมาวนเวียนอยู่บริเวณท่าน้ำวัดท่าม่วง ซึ่งเมื่อเจ้าอาวาสวัดท่าม่วงเห็นก็คอยให้อาหารจนจระเข้ตัวนี้ไม่ไปไหน คอยเฝ้าดูแลท่าน้ำและคลองท่าม่วงตลอดมา ซึ่งบางตำนานก็เล่าว่าหากพ่อค้าแม่ค้าที่เดินทางไปค้าขายผ่านคุ้งน้ำคลองท่าม่วง (คนในอดีตเดินทางโดยเรือแจว) ก็มักจะกาดหรือบนบานศาลกล่าวต่อทวดเข้ในคลองท่าม่วง โดยจะมีการเตรียมหมากไว้ เมื่อมาถึงคุ้งน้ำบริเวณนี้ก็จะโยนลงน้ำแล้วกาดว่าขอให้ขายของหมดแล้วจะซื้อขนมมาฝากทุกครั้ง ซึ่งของก็ขายหมดเกลี้ยงทุกครั้ง เหล่าพ่อค้าแม่ค้าก็จะซื้อขนมมาโยนลงน้ำให้ตามที่ได้กล่าวไว้
ซึ่งตำนานคำบอกเล่าทวดเข้แห่งคลองท่าม่วงมีข้อมูลเพียงยิบย่อยเท่านั้น หากมีใครทราบถึงตำนานหรือมีเรื่องเล่าเพิ่มเติม สามารถแวะมาแชร์เรื่องราวกันได้ เพื่อสืบสานตำนานเรื่องราวให้คงอยู่ต่อไป
ย้อนชมภูมิปัญญาการทำขวัญข้าว สู่การสร้างวงเวียนพระแม่โพสพ ศูนย์รวมจิตใจชาวระโนด
8 มิถุนายน 2568 | 295เปิดที่มาชุมชนประวัติศาสตร์ บ้านควนจง (นาหม่อม)
8 มิถุนายน 2568 | 321วิถีมุสลิมบ้านดอนขี้เหล็ก "ประเพณีการทูนพานอาหาร" ที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 100 ปี
8 มิถุนายน 2568 | 377เปิดตำนาน...ที่มาชื่อบ้านบ่อแดง อ.สทิงพระ
25 พฤษภาคม 2568 | 869ของดีของหรอยท่าเลออก ตลาดริมทางของผู้สัญจรผ่าน ณ สามแยกบ่อทราย (ปากรอ)
25 พฤษภาคม 2568 | 3,117ร่องรอยจากอดีต พิพิธภัณฑ์วัดท่าช้าง(บางกล่ำ)
18 พฤษภาคม 2568 | 731เจ้าบ่าวน้อยแห่งควนเขาสูง : วีรบุรุษชุมชนท้องถิ่น บ้านพรุเตาะ ต.ทุ่งใหญ่
18 พฤษภาคม 2568 | 1,607หรางเมืองสงขลาในอดีต ครั้นย้ายเมืองสงขลามาฝั่งบ่อยาง
18 พฤษภาคม 2568 | 1,232