
ชาวสงขลาหลายคนรู้กันว่า เมื่อก่อนเราสามารถเดินทางจากหาดใหญ่ไปสงขลาด้วยรถไฟ หากใครขับรถผ่านเส้นทางสงขลาสายเก่าถนนกาญจนวานิช ที่บ้านน้ำน้อย ยังคงมีสะพานข้ามรถไฟน้ำน้อย เป็นหลักฐานสำคัญถึงการมีอยู่ของการเดินทางโดยเจ้ารถไฟ แต่ต้องยกเลิกเพราะรัฐบาลให้เหตุผลว่าขาดทุน กว่า 39 ปีที่ยกเลิก วันนี้ HatyaiFocus พาทุกคนมาย้อนความทรงจำ...ณ สถานีรถไฟสงขลา
.jpg)
.jpg)
หลังรัฐบาลสยามตัดสินใจก่อสร้างทางรถไฟ (มีการยื้อไม่ยอมการสร้างหลายรอบ) แต่ก็ต้องตัดสินใจก่อสร้างเพราะมองเห็นความจำเป็น เริ่มจากการสร้างทางรถไฟสายเหนือ ปี พ.ศ. 2452 เริ่มมีการก่อสร้างทางรถไฟสายใต้จากเพชรบุรี - สงขลา แยกจากทางรถไฟสายใต้ที่ชุมทางหาดใหญ่ มีความยาวประมาณ 30 กิโลเมตร
รัฐบาลสยามอาศัยเงินกู้จาก Federal Malay States (รัฐบาลอังกฤษที่มลายู) จำนวน 4 ล้านปอนด์ เพื่อแลกกับดินแดนไทรบุรี ตรังกานูและปะลิศ การก่อสร้างทางรถไฟสายใต้เริ่มจากเพชรบุรีลงไปสงขลาถึงหาดใหญ่ แยกไปปาดังเบซาร์ และสุไหงโกลก มาพัทลุง ทุ่งสง จนเชื่อมกันตลอดสาย
.jpg)
อาคารสถานีรถไฟสงขลา สร้างขึ้นในสมัยรัชกาลที่ 6 เปิดเดินรถเพื่อการโดยสารและขนส่งสินค้า ครั้งแรกเมื่อวันที่ 1 มกราคม 2456 ตั้งอยู่ที่ถนนปละท่า ต.บ่อยาง อ.เมือง จ.สงขลา ถูกสร้างขึ้นหลังจากที่กรมรถไฟเปิดการเดินรถไฟ ระหว่างสถานีรถไฟชุมทางอู่ตะเภา - สถานีรถไฟสงขลา อาคารสถานีสงขลาสร้างด้วยเวลาไม่นาน เพราะมีการสร้างท่าเรือใกล้สถานีรถไฟ ทำให้การขนส่งเหล็กและอุปกรณ์ก่อสร้างต่าง ๆ ง่ายมากขึ้น

สถานีรถไฟสงขลาตอนสร้างเสร็จไม่นาน 31 สิงหาคม 2456 สมัยรัชกาลที่ 6
ภาพจากหนังสือ On Track: Henry Gittins - Railway Pioneer in Siam and Canada by Paul Gittins © River Books 2014


บริเวณสถานีรถไฟสงขลา ด้านหลังเป็นเขาตังกวน เห็นพระเจดีย์ ศาลาพระวิหารแดง อยู่บนเขา อาคารสถานีสงขลายังก่อสร้างไม่เรียบร้อย

หากย้อนกลับมาศึกษาทางรถไฟสายใต้จะพบว่าขณะนั้น สยามต้องการกระชับอำนาจการปกครองกับเมืองปักษ์ใต้ ให้มีความใกล้ชิดกับรัฐบาลกลาง และเพื่อรักษาสมดุลของอังกฤษที่เข้ามามีบทบาทขยายอิทธิพลเข้ามาทางแหลมมลายู นี่จึงเป็นที่มาของการขยายสายรถไฟทั่วประเทศ
.jpg)
พ.ศ. 2510 - 2521 รถไฟเป็นตัวเลือกอันดับ 1 ของคนสมัยกว่า 50 ปีที่แล้ว ด้วยยังไม่มีตัวเลือกได้มากเท่าทุกวันนี้ เส้นทางรถไฟสงขลาจอดตามรายทางยิบย่อย สร้างความสะดวกให้ทุกคน ทั้งพ่อค้าแม่ค้า ชาวบ้านทั่วไป นักเรียน นักศึกษาทุกชนชั้น
.jpg)
ถ่ายไว้เป็นที่ระลึก ญาติพี่น้องมาเจอกันที่สถานีรถไฟ

การขนส่งสินค้าสะดวกสบายด้วยรถไฟ

นักเรียนหลังเลิกเรียนใช้บริการรถไฟกลับบ้าน (ภาพนี้ที่สถานีรถไฟหาดใหญ่)
อ.พุทธพร ส่องศรี เคยเล่าในบันทึกสองทะเลว่า รถไฟมีความสำคัญไม่น้อย เพราะมีการเดินรถไฟหลายเส้นทาง หาดใหญ่ - สงขลา สายสงขลา - กันตัง และ รถไฟสายสงขลา - พัทลุง อีกทั้งคนสงขลาสามารถเดินไปยังสถานีรถไฟบางกอกน้อย ขนาดองค์มนตรีคนสำคัญ พลเอกเปรม ติณสูลานนท์ ก็ต้องเดินทางจากสถานีรถไฟสงขลาไปยังกรุงเทพฯ ด้วยวิธีการนี้
.jpg)
บรรยากาศภายในรถไฟปี 2508 ผู้คนเบียดเสียดเพื่อไปให้ถึงจุดหมาย
รถไฟสายหาดใหญ่ - สงขลา ในขณะนั้นคึกคักไม่เบา เพราะวิ่งวันละ 12 เที่ยว (ไป 6 กลับ 6) เมื่อออกจากหาดใหญ่ก็จอดรายทางตามป้ายหยุดรถต่าง ๆ รวม 10 ป้าย คือ ตลาดเทศบาล คลองแห คลองเปล เกาะหมี ตลาดน้ำน้อย บ้านกลางนา ตลาดพะวง น้ำกระจาย บ้านบางดาน และวัดอุทัย ก่อนสุดปลายทางที่สถานีสงขลา
.jpg)
ผู้คนระหว่างรอซื้อตั๋ว ณ สถานีรถไฟสงขลา
เมื่อพูดถึงราคาก็ไม่แพงมากนัก เพราะรถไฟชั้น 3 ราคาเพียง 3 สตางค์ เป็นกระดาษแข็งขนาดกระทัดรัด นับว่าโชคดีได้รับชม อ.จรัส จันทร์พรหมรัตน์ เป็นผู้เก็บรวบรวมเอาไว้ คนรุ่นเราแอบอยากรู้ว่าใช้เวลาในการเดินทางกี่ชั่วโมงระหว่างหาดใหญ่ - สงขลา แล้วกิจกรรมระหว่างนั่งบนรถไฟนั่นทำอะไรบ้างนะ?
.jpg)
บรรยากาศการนั่งรถไฟ ชิลล์ ๆ ไปเรื่อย ๆ
.jpg)
ขอบคุณภาพ/ข้อมูล : รายการระหว่างราง ทางรถไฟ ตอน 9 ย้อนรอยรถไฟสงขลา ,เสวนาวิชาการ 18 มิ.ย. 60 งานสมโภช 175 ปี ศาลเจ้าพ่อหลักเมืองสงขลา และเทศกาลเมืองเก่าสงขลา , Oxlaey , รายการทางรถไฟสายใต้ , นาย พุทธพร ส่องศรี , อ.จรัส จันทร์พรหมรัตน์ , มนัส กิ่งจันทร์ , ปริญญา ชูแก้ว , โรงเรียนวิศวกรรมรถไฟ ,Disapong Netlomwong , สถานีรถไฟสงขลา
เขียนและเรียบเรียง : HatyaiFocus
ต้นแบบโบสถ์พอเพียง : "อุโบสถดิน" แห่งแรกและแห่งเดียวในภาคใต้ ณ วัดสันติวรคุณ (สะเดา)
9 พฤศจิกายน 2568 | 331“สำนักสงฆ์เกาะโอน” อ.สะเดา สถานที่สงบกลางป่า กับตำนานทวดเขาวังชิง ผู้ศักดิ์สิทธิ์
9 พฤศจิกายน 2568 | 324พาชมฟาร์มของแม่ : จากพระเมตตาสู่ความยั่งยืนของชุมชน ฟาร์มตัวอย่างตามพระราชดำริ ในสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ฯ อ.คลองหอยโข่ง
4 พฤศจิกายน 2568 | 396ในรอยจะนะ : "วังเก่า ช้างเจ้าเมือง และเหมืองสามคด”
26 ตุลาคม 2568 | 521เรื่องเล่าขนหัวลุก...คืนมืดบนทางหลวงสายเอเชีย เมื่อเงาไม่ใช่เพียงภาพลวงตา
26 ตุลาคม 2568 | 501ย้อนชมภาพ “คู่พระบารมีแห่งแผ่นดิน” เมื่อครั้งในหลวงรัชกาลที่ 9 และสมเด็จพระนางเจ้าสิริกิติ์ พระบรมราชินีนาถฯ เสด็จเยือนสงขลาครั้งแรก
26 ตุลาคม 2568 | 774เทศกาลกินเจหาดใหญ่ : มรดกแห่งศรัทธาชาวไทยเชื้อสายจีน
19 ตุลาคม 2568 | 877