หางานหาดใหญ่ หาดใหญ่ ชัดทุกเรื่องเมืองหาดใหญ่ สงขลา อับเดตข่าวหาดใหญ่ Hatyaifocus สาวสวยหาดใหญ่ หนุ่มหล่อหาดใหญ่

ความเชื่อของแต่ละพื้นที่ถือเป็นเรื่องที่อธิบายยาก ในแต่ละพื้นที่ก็จะมีการนับถือและความเชื่อต่างถิ่น ไม่ว่าจะภาคเหนือ กลาง ใต้ หรือออีสาน อย่างเช่นภาคใต้ของเราในความเชื่อของความเชื่อของชาวบ้านบริเวณลุ่มทะเลสาบสงขลา ในเรื่องของ ครูหมอ คือวิญญาณของครูทางศิลปะ อาจจะเป็นครูผู้ให้กำเนิดศิลปะนั้น ๆ วันนี้ทางหาดใหญ่โฟกัส ขอพาผู้อ่านไทำความรู้จักเกี่ยวกับเรื่องราวของครูหมอ ไปพร้อม ๆ กัน 

ครูหมอ เดิมทีนั้นเรียกว่า "ครูต้น" ซึ่งมักมีเรื่องเล่าต่อ ๆ กันมาในรูปของตำนาน มีฐานะเป็นเทพ เป็นเจ้านายชั้นสูงส่วนหนึ่ง และอีกส่วนหนึ่งเป็นสามัญชน หรือเป็นครูสอนศิลปะนั้น ๆ ที่รับช่วงต่อกันมาในชั้นหลัง ครั้นตายไปวิญญาณยังห่วงใยผูกพัน กับงานและลูกหลานศิลปิน จึงไม่ยอมไปผุดไปเกิด แบบเดียวกับผีตายาย งานศิลปะที่สำคัญ ๆ ทุกอย่างในแถบนี้ล้วนมีครูหมอทั้งสิ้น เป็นต้นว่า หนังตะลุง โนราห์ โต๊ะครึม งานแกะสลัก ช่างตีเหล็ก ฯลฯ แต่งานศิลปะที่มีการใช้วรรณกรรมเป็นองค์ประกอบสำคัญ ในการสื่อสารตำนาน เชิญครูหมอมาเข้าทรง มีเพียงบางอย่างเท่านั้น ได้แก่ หนังตะลุง โนรา และโต๊ะครึม ศิลปะทั้ง 3 อย่างนี้ครูแรงมาก มีหลายองค์ แต่ละองค์มีประวัติ อุปนิสัย

และมีความสำคัญต่างกัน ซึ่งผู้ที่เคารพนับถือ คือผู้สืบสายตระกูลงานศิลปะนั้น ๆ รู้ดีเพราะต้องมีการตั้งหิ้งบูชา มีการจัดพิธีไหว้ครูประจำปีหรือตามวาระ และเมื่อมีผู้ศึกษาศิลปะนั้น ๆ ชำนาญจะต้องจัดพิธีครอบครูเพื่อแสดงการรับรองของครูหมอและอาจารย์ผู้ประสาทความรู้นั้นให้ นอกจากนี้ครูหมอ ยังเป็นที่พึ่งแก่ลูกหลาน

โดยเมื่อมีทุกข์หรือปรารถนาจะให้ประสบผลสิ่งใดก็บนบานให้ครูหมอช่วย แต่บางคนปฏิบัติไม่ดีพลีไม่ถูก ครูหมอก็ให้โทษเป็นการสั่งสอนให้สำนึกก็มี ซึ่งต้องบนบานขอขมา และเมื่อมีการบนก็ต้องแก้บน จัดพิธีบวงสรวงตามประเพณีในพิธีมีการขับร้องเชิญวิญญาณมาเข้าทรง รับเครื่องสังเวย วรรณกรรมที่ใช้ขับร้องสะท้อนให้เห็นค่านิยมการนับถือครู เชื่อในอำนาจเร้นลับของครู และยอมรับในเรื่องที่ครูได้สร้างสรรค์และสั่งสมสืบทอดมา ความเชื่อความรู้สึกต่อครูหมอมีความละเอียดอ่อน แฝงไว้ซึ่งความกลัวและคารวะยกย่อง ดังตัวอย่างตอนเชิญครูหมอโนรามาเข้าทรงบางตอน เช่น

(ชื่อครู) ของลูกแก้ว................รู้แล้วไม่ห่อนได้อยู่ข้า

พ่อมาเถิดมาต้า.......................มาหราได้เวเอาตัวเล่น

ตัวลูกเปรียบเหมือนรวงข้าว..พ่อเจ้าเหมือนนกจอกเต้น

มาหราได้เวตัวเล่น..................พ่อเต้นเข้ามาฉับฉับ

เข้ามาตามเลียงกลอง............พ่อย่องเข้ามาตามเสียงทับ

เต้นเข้ามาฉับฉับ.....................ร้องรับราชครูถ้วนหน้า

ในบทเชิญครูหลังเบิกโรงก็มีท่วงท่าทำนองเดียวกัน เช่น

พอลงถึงโรงจะไหว้คุณ..........หารือพ่อขุนศรัทธา

ศรัทธาแข้มศรัทธาราม...........โฉมงามเบิกหน้าบายตา

ศรัทธาเทพศรัทธาเกลา.........แต่บรรดาเป็นเหล่ามโนห์รา

พระราชครูของข้า....................คืนนี้เชิญมาให้พร้อม

ฝ่าเท้าเข้ามาเถิดมาแหละ......ราชครูอย่าแวะอย่าอ้อม

ให้พ่อมาอยู่กันให้พร้อม.........ได้มานั่งห้อมล้อมอยู่ช้ายขวา

อย่างไรก็ตามใช่ว่าชาวบ้านจะตกอยู่ใต้อำนาจของความไม่พอใจ มีการต่อรองกันกับครูหมอก็มี เช่น เมื่อครูหมอโดยสิ้นเชิง หากแต่ในบางคราวมีการแสดง เชิญครูหมอมาเข้าทรงแต่ไม่เป็นผลก็อาจกล่าวคำรุนแรง เช่น

เชิญมาเถิดพ่อเจ้าข้า.............มาตามที่ลูกนี้ประสงค์

ถ้าคุณพ่อไม่มาทรง...............ลูกหลานไม่นับถือไปวันข้างหน้า

ถ้าพ่อไม่ลงให้เขาวันนี้..........บายศรีถูกโยนใส่ขี้กรา

หนมโคหน่วยใหญ่ใหญ่........เอาซัดออกไปให้ฝูงหมา

แสดงให้เห็นว่า คนกับครูหมอหรือผี ต้องถ้อยทีถ้อยอาศัย รู้จักผ่อนปรนกันและกันนั่นเอง

ขอบคุณภาพข้อมูล :  ศาสตร์โนรา ครูธรรมนิตย์ นิคมรัตน์ - Thummanit Nikomrat