
ชุมชนในจังหวัดสงขลา มีประวัติความเป็นมาอย่างยาวนาน อีกหนึ่งสถานที่ ที่ทางหาดใหญ่โฟกัส อยากจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับประวัติเป็นชุมชนโบราณสมัยประวัติศาสตร์สืบเนื่องมาจนถึงสมัยอยุธยา ตั้งอยู่ที่ ตำบลชุมพล ตำบลดีหลวง อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา

โดยชุมชนแห่งนี้มีลักษณะที่สำคัญ เป็นหินกรวดมันและหินทรายที่อยู่โดดๆ เป็นเนินเตี้ยๆ มีความสูงไม่เกิน 20 เมตร จากระดับน้ำทะเล พื้นที่โดยรอบเป็นทุ่งนา อยู่ห่างจากแนวสันทรายประมาณ 1 กิโลเมตร เนินเขาพะโคะ (ที่ตั้งวัดพะโคะ) อยู่ห่างจากเขาคูหามาทางใต้ประมาณ 500 เมตร
ทางทิศตะวันออกของเขาคูหา มีพัง (สระ) สำคัญ มีน้ำขังเรียกว่า "พังตระ" เป็นพังรูปสี่เหลี่ยมขนาด 300X300 เมตร เป็นพังขนาดใหญ่ที่สุดที่พบในจังหวัดสงขลา เนินเขาพะโคะมีลักษณะลาดเอียงไม่สูงชันมากนัก ส่วนบนของเนินเขาเป็นที่ราบแคบๆ สามารถประดิษฐานเจดีย์และศาสนสถานต่าง ๆ ของวัดได้

บริเวณเนินเขาคูหามีลักษณะเป็นเนินเขาลาดชันกว่าเนินพะโคะ มีถ้ำที่มนุษย์สร้างขึ้น 2 แห่ง อยู่ห่างกันประมาณ 10 เมตร สูงกว่าพื้นราบประมาณ 1 - 2 เมตร ขนาดของถ้ำกว้างประมาณ 3.5 เมตร ลึกประมาณ 4.5 เมตร ภายในถ้ำมีการสกัดหินจนเรียบ พื้นที่ภายในถ้ำจุคนได้ประมาณ 20 คน บนลานหน้าถ้ำจุคนได้ประมาณ 50 คน ทางเข้าหน้าถ้ำแรกสูงประมาณ 2.5 เมตร มีแท่นโยนิสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาดใหญ่ ซึ่งเคยประดิษฐานศิวลึงค์ (ปัจจุบันมีการเคลื่อนย้ายไปแล้ว)

ที่สำคัญบริเวณแห่งนี้เป็นเนินเขาที่ขุดเจาะเป็นถ้ำสำหรับเป็นสถานที่ทางศาสนพิธี พบแผ่นโยนิศิลาและศิวลึงค์ (ปัจจุบันอยู่ที่วัดพะโคะ) มีอายุระหว่างพุทธศตวรรษที่ 12 - 14และการสร้างสระน้ำในลักษณะของพังตระ เป็นการขุดสระน้ำใกล้ศาสนสถานที่ตั้งบนภูเขาเพื่อเก็บกักน้ำไว้ใช้ร่วมกันในชุมชน
ขอบคุณภาพข้อมูล : ประเพณีไทยดอทคอม
แปะพิกัดสายมู ขอพรชีวิตปังรับปีใหม่ 2026 ครบจบในที่เดียว ณ วัดสันติวรคุณ (สะเดา)
14 ธันวาคม 2568 | 256ร่องรอยหลังน้ำลด : ภาพความเสียหาย รพ.หาดใหญ่ วันที่หัวใจบุคลากรทางการแพทย์แข็งแกร่งที่สุด
14 ธันวาคม 2568 | 293หาดใหญ่ใต้สายน้ำ : บันทึกมหาอุทกภัยปี 2568 กับเมืองที่ไม่เคยยอมแพ้
14 ธันวาคม 2568 | 1,174พาชมวิวทะเลหมอก 360 องศา ณ ยอดเขาเล่ อันซีนเมืองสะเดา ต้อนรับหน้าฝนปี2025
16 พฤศจิกายน 2568 | 836ตำนานจระเข้ผู้พิทักษ์ : วิถีคนทะเลสาบสงขลาแห่งบ้านอ่าวทึง อ.ควนเนียง
16 พฤศจิกายน 2568 | 3,892แม่ย่านางเรือศรีสไบ แห่งวัดสันติวรคุณ ตำนานเรือโบราณผุดกลางสวนยาง (สะเดา)
16 พฤศจิกายน 2568 | 979ต้นแบบโบสถ์พอเพียง : "อุโบสถดิน" แห่งแรกและแห่งเดียวในภาคใต้ ณ วัดสันติวรคุณ (สะเดา)
9 พฤศจิกายน 2568 | 700“สำนักสงฆ์เกาะโอน” อ.สะเดา สถานที่สงบกลางป่า กับตำนานทวดเขาวังชิง ผู้ศักดิ์สิทธิ์
9 พฤศจิกายน 2568 | 1,038