ชุมชนในจังหวัดสงขลา มีประวัติความเป็นมาอย่างยาวนาน อีกหนึ่งสถานที่ ที่ทางหาดใหญ่โฟกัส อยากจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกับประวัติเป็นชุมชนโบราณสมัยประวัติศาสตร์สืบเนื่องมาจนถึงสมัยอยุธยา ตั้งอยู่ที่ ตำบลชุมพล ตำบลดีหลวง อำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา
โดยชุมชนแห่งนี้มีลักษณะที่สำคัญ เป็นหินกรวดมันและหินทรายที่อยู่โดดๆ เป็นเนินเตี้ยๆ มีความสูงไม่เกิน 20 เมตร จากระดับน้ำทะเล พื้นที่โดยรอบเป็นทุ่งนา อยู่ห่างจากแนวสันทรายประมาณ 1 กิโลเมตร เนินเขาพะโคะ (ที่ตั้งวัดพะโคะ) อยู่ห่างจากเขาคูหามาทางใต้ประมาณ 500 เมตร
ทางทิศตะวันออกของเขาคูหา มีพัง (สระ) สำคัญ มีน้ำขังเรียกว่า "พังตระ" เป็นพังรูปสี่เหลี่ยมขนาด 300X300 เมตร เป็นพังขนาดใหญ่ที่สุดที่พบในจังหวัดสงขลา เนินเขาพะโคะมีลักษณะลาดเอียงไม่สูงชันมากนัก ส่วนบนของเนินเขาเป็นที่ราบแคบๆ สามารถประดิษฐานเจดีย์และศาสนสถานต่าง ๆ ของวัดได้
บริเวณเนินเขาคูหามีลักษณะเป็นเนินเขาลาดชันกว่าเนินพะโคะ มีถ้ำที่มนุษย์สร้างขึ้น 2 แห่ง อยู่ห่างกันประมาณ 10 เมตร สูงกว่าพื้นราบประมาณ 1 - 2 เมตร ขนาดของถ้ำกว้างประมาณ 3.5 เมตร ลึกประมาณ 4.5 เมตร ภายในถ้ำมีการสกัดหินจนเรียบ พื้นที่ภายในถ้ำจุคนได้ประมาณ 20 คน บนลานหน้าถ้ำจุคนได้ประมาณ 50 คน ทางเข้าหน้าถ้ำแรกสูงประมาณ 2.5 เมตร มีแท่นโยนิสี่เหลี่ยมจัตุรัสขนาดใหญ่ ซึ่งเคยประดิษฐานศิวลึงค์ (ปัจจุบันมีการเคลื่อนย้ายไปแล้ว)
ที่สำคัญบริเวณแห่งนี้เป็นเนินเขาที่ขุดเจาะเป็นถ้ำสำหรับเป็นสถานที่ทางศาสนพิธี พบแผ่นโยนิศิลาและศิวลึงค์ (ปัจจุบันอยู่ที่วัดพะโคะ) มีอายุระหว่างพุทธศตวรรษที่ 12 - 14และการสร้างสระน้ำในลักษณะของพังตระ เป็นการขุดสระน้ำใกล้ศาสนสถานที่ตั้งบนภูเขาเพื่อเก็บกักน้ำไว้ใช้ร่วมกันในชุมชน
ขอบคุณภาพข้อมูล : ประเพณีไทยดอทคอม
เทศกาลกินเจหาดใหญ่ : มรดกแห่งศรัทธาชาวไทยเชื้อสายจีน
19 ตุลาคม 2568 | 214"ขุนพลแก้ว" ที่มาชื่อค่าย "รัตนพล" ขุนพลผู้กล้า เสียสละ และมีความซื่อสัตย์เป็นที่ตั้ง
19 ตุลาคม 2568 | 162ตำนานผีหลังกลวง : ผีหวงของแห่งถ้ำม้างอน ต.นาทับ
19 ตุลาคม 2568 | 161วัดโพธิ์ วัดเก่าแก่สมัยกรุงธนบุรี จุดศูนย์กลางของผู้คนในอดีต
12 ตุลาคม 2568 | 255เปิดตำนาน “หลวงพ่อตุด” สำนักสงฆ์บ้านคอกช้าง อ.รัตภูมิ เล่าขานประสบการณ์ปาฏิหาริย์ผ่านวัตถุมงคล
12 ตุลาคม 2568 | 290“ศาลเจ้าแม่เมรีและทวดรัด” ที่เคารพศรัทธาของกองกำลังค่ายรัตนพล และชาวบ้านคลองหอยโข่ง
12 ตุลาคม 2568 | 284สำนักสงฆ์เวียงป่าโป (ควนลุม) กับเหตุอัศจรรย์องค์พระผุดขึ้นมาจากหิน
28 กันยายน 2568 | 731เรื่องเล่าอาถรรพ์ผืนป่าชายแดนใต้ "ตำนานบาเตาะ" ชนเผ่ากินคนแห่งป่าฮาลา-บาลา
28 กันยายน 2568 | 611