ก่อนอื่นขอกล่าวให้ทราบถึงความเป็นมาของชื่อตำบลคอหงส์ หรือเขาคอหงส์ อันเป็นที่ตั้งหน่วยทหารเสียก่อน สาเหตุที่ตำบลนี้ถูกขนานชื่อว่า คอหงส์ นั้น ประวัติเดิมหาที่มาไม่แน่นอน บางเสียงกล่าวไว้ว่า เมื่อประมาณร้อยปีเศษมาแล้วมีพระภิกษุรูปหนึ่งชื่อว่า พระหนอน ซึ่งประจำ ณ วัดศาลาหัวยาง อำเภอเมือง จังหวัดสงขลา ได้ไปก่อเจดีย์องค์หนึ่งและมีรูปหงส์ล้อมทั้งสี่ทิศไว้บนเขาคอหงส์ปัจจุบันนี้ ต่อมาชาวบ้านจึงขนานชื่อที่นี้ว่า “เจดีย์เขากอหงส์” จึงถูกตัดออกเรียกสั้นๆว่า “กอหงส์”แต่สำเนียงพื้นเมืองเรียกคำว่า “ก่อหงส์” เป็น “คอหงส์”ตลอดมาจนปัจจุบันนี้ ซึ่งขณะนี้เจดีย์และรูปหงส์บนเขาคอหงส์ได้สลักหักพังไปตามสภาพคงเหลือแต่ซากวัตถุก่อสร้างพอที่จะเชื่อถือได้ ด้วยเหตุนี้ตำบลคอหงส์แห่งนี้จึงถูกขนานชื่อโดยปริยายว่า “ตำบลคอหงส์” อันสืบเนื่อมาจากประวัติเขาคอหงส์นั่นเอง
พื้นที่ที่ตั้งหน่วยทหารค่ายคอหงส์ในปัจจุบันนี้ ซึ่งแต่เดิมนั้นเป็นที่ตั้งโรงเรียนตำรวจหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา ตั้งแต่ พ.ศ. 2479 จนถึง พ.ศ. 2482 เมื่อทางราชการกระทรวงกลาโหมมีความจำเป็นที่จะต้องขยายกิจการทหารไปทางภาคใต้เป็นการด่วน กระทรวงกลาโหมจึงได้ทำการตกลงกับกระทรวงมหาดไทยขอรับมอบที่ดินและสิ่งปลูกสร้างทั้งหมดในบริเวณโรงเรียนตำรวจหาดใหญ่
เพื่อใช้ในราชการกองทัพบก โดยกองทัพบกได้คิดราคาค่าที่ดินและสิ่งปลูกสร้างในราคาทุนให้แก่กรมตำรวจ เป็นเงิน 100,487.11 บาท (หนี่งแสนสี่ร้อยแปดสิบเจ้ดบาทสิบเอ็ดสตางค์) ซึ่งกองทัพบกได้รับมอบกรรมสิทธิ์ในที่ดินและสิ่งปลูกสร้างจากกรมตำรวจเสร็จเรียบร้อย เมื่อวันที่ 17 นี่งแสนสี่ร้อยแปดสิบเจ้ดบาทสิบเอ็ดสตางค์ ซึ่งกองทัพบกได้รับมอบกรรมสิทธิ์ในที่ดินและสิ่งปลูกสร้างจากกรมตำรวจเสร็จเรียบร้อย เมื่อวันที่ 17 มกราคม 2482
ต่อมาใน 19 มีนาคม 2502 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ ทรงได้เสด็จเข้ามาเยี่ยมค่ายทหารนี้ และในการพระราชทานพระบรมราโชวาทแก่บรรดาทหารและครอบครัว มีข้อความตอนหนึ่งว่า “ขอให้ ค่ายเสนาณรงค์ จงมีความเจริญรุ่งเรืองต่อไปชั่วกาลนาน” ดังนั้นนามของค่ายซึ่งกรมทหารราบที่ 5 ได้ของขนานนามไว้จึงน่าจะเป็นการเรียนกันได้ว่า “ค่ายเสนาณรงค์” ตามพระราชดำรัสขององค์พระประมุขได้ตลอดไป
ค่ายเสนาณรงค์ ได้จัดตั้งขึ้น เมื่อปี พ.ศ.2482 มีที่ตั้งอยู่ ณ ตำบลคอหงส์ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา และบริเวณหน้าค่ายมีศาลเจ้าพ่อคอหงส์ ซึ่งเป็นสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ มีทั้งข้าราชการทหาร ครอบครัว ตลอดจนประธานให้ความเคารพนับถือกันมาก โดยมีตำนานเล่าขาน ถึง พ่อขุนพลายดำ ซึ่งเป็นแม่ทัพนายกองทหาร ซึ่งปกครองอาณาบริเวณแถบภูเขาคอหงส์ เป็นที่เคารพนับถือของราษฎรทั่วไป จนเป็นตำนานเล่าขาน แต่เดิมชาวบ้านเรียกว่าทวดต้นไทร เพราะมีต้นไทรใหญ่ปกคลุม ผู้มีความทุกข์ร้อนหากได้ไปบนบานกับเจ้าพ่อคอหงส์ แล้วจะประสบความสำเร็จตามที่ขอเสมอ
ขอบคุณภาพข้มูล : มณฑลทหารบกที่ 42 ค่ายเสนาณรงค์
ย้อนชมภูมิปัญญาการทำขวัญข้าว สู่การสร้างวงเวียนพระแม่โพสพ ศูนย์รวมจิตใจชาวระโนด
8 มิถุนายน 2568 | 541เปิดที่มาชุมชนประวัติศาสตร์ บ้านควนจง (นาหม่อม)
8 มิถุนายน 2568 | 735วิถีมุสลิมบ้านดอนขี้เหล็ก "ประเพณีการทูนพานอาหาร" ที่มีประวัติศาสตร์ยาวนานกว่า 100 ปี
8 มิถุนายน 2568 | 588เปิดตำนาน...ที่มาชื่อบ้านบ่อแดง อ.สทิงพระ
25 พฤษภาคม 2568 | 1,240ของดีของหรอยท่าเลออก ตลาดริมทางของผู้สัญจรผ่าน ณ สามแยกบ่อทราย (ปากรอ)
25 พฤษภาคม 2568 | 3,584ตำนานทวดเข้...ทวดขุนดำ-ทวดแขนลาย แห่งสายน้ำคลองท่าม่วง อ.ควนเนียง
25 พฤษภาคม 2568 | 2,143ร่องรอยจากอดีต พิพิธภัณฑ์วัดท่าช้าง(บางกล่ำ)
18 พฤษภาคม 2568 | 912เจ้าบ่าวน้อยแห่งควนเขาสูง : วีรบุรุษชุมชนท้องถิ่น บ้านพรุเตาะ ต.ทุ่งใหญ่
18 พฤษภาคม 2568 | 2,316