แหลมทรายที่กล่าวถึงในจดหมายเหตุฯ นั้น ปัจจุบันเรียกว่า แหลมสนอ่อนพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้เสด็จพระราชดำเนินมายังเมืองสงขลาหลายครั้ง ในครั้งที่เสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลปักษ์ใต้ พ.ศ. 2458 นั้น มีพระราชประสงค์จะทอดพระเนตรทางรถไฟหลวงสายใต้ซึ่งได้ทำแล้วเสร็จเป็นระยะ ๆ ไปด้วย
ในหนังสือราชกิจจานุเบกษา มีบันทึกเกี่ยวกับการเสด็จฯ ในครั้งนั้นไว้ไม่ละเอียดนัก แต่ยังมีเอกสารสำคัญอีกฉบับหนึ่งที่ทรงคุณค่าเป็นอย่างยิ่งในการเรียนรู้เรื่องราวของเมืองสงขลาในอดีตเมื่อเกือบ 100 ปีที่แล้ว นั่นคือ จดหมายเหตุระยะทางเสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลปักษ์ใต้ ของสักขี พ.ศ. 2458
หนังสือเล่มนี้ ปัจจุบันกลายเป็นหนังสือเก่าหายาก ยังไม่มีการนำมาพิมพ์ซ้ำ ผมลองไปถามหาที่หอสมุดแห่งชาติ กรุงเทพฯ เจ้าหน้าที่บอกว่า หาต้นฉบับไม่พบ แต่สามารถไปดูฉบับถ่ายสำเนาได้ที่หอวชิราวุธานุสรณ์ ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณเดียวกัน ทางทิศเหนือของอาคารหอสมุดแห่งชาติ
พระราชกรณียกิจของ ร.6 ในช่วงที่เสด็จฯ มายังเมืองสงขลานั้น อยู่ในจดหมายเหตุฯ ฉบับที่ 5 และฉบับที่ 6 โดยเมื่อวันอาทิตย์ที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2458 มีบันทึกไว้ดังนี้ (ตัดตอนมาบางส่วน) เรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดชทอดอยู่น่าแหลมทรายเมืองสงขลา เห็นพระเจดีย์แลประภาคาร เสาธงบนยอดเขาตังกวน แลเห็นเสาวิทยุโทรเลข เห็นหลังคาพลับพลาทองแลตำหนักตึกสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ ฯ สมุหเทศาภิบาล ซึ่งพึ่งทำแล้วใหม่ที่เชิงเขาน้อย อันได้จัดเป็นที่ประทับแรมรับเสด็จคราวนี้ และแลเห็นรถยนต์เดินขวักไขว่อยู่ในระหว่างทิวไม้
ในตอนนั้นเรือพระที่นั่งกรรเชียงเคลื่อนจากเรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดช เสด็จพระราชดำเนินมายังท่าซึ่งสร้างขึ้นเปนพิเศษทางแหลมทราย มีสพานยาวประมาณ 4 เส้นเศษเพื่อให้ตกน้ำลึก ตกแต่งด้วยใบสนของป่า และมีผ้าลาดพระบาทตั้งแต่ทางขึ้นจนถึงรถพระที่นั่ง
แหลมทรายที่กล่าวถึงในจดหมายเหตุฯ นั้น ปัจจุบันเรียกว่า แหลมสนอ่อน อยู่ถัดไปทางเหนือของหาดสมิหลา แม้จะหาตำแหน่งที่แน่ชัดไม่ได้ว่าสะพานของท่าแหลมทรายนี้อยู่ตรงจุดใด แต่จากภาพถ่ายที่ยังเก็บรักษาไว้ในหอจดหมายเหตุแห่งชาติ บอกเล่าเรื่องราวในครั้งนั้นได้เป็นอย่างดี
ขอบคุณภาพข้อมูล : นายพุทธพร ส่องศรี
วัดโพธิ์ วัดเก่าแก่สมัยกรุงธนบุรี จุดศูนย์กลางของผู้คนในอดีต
12 ตุลาคม 2568 | 222เปิดตำนาน “หลวงพ่อตุด” สำนักสงฆ์บ้านคอกช้าง อ.รัตภูมิ เล่าขานประสบการณ์ปาฏิหาริย์ผ่านวัตถุมงคล
12 ตุลาคม 2568 | 252“ศาลเจ้าแม่เมรีและทวดรัด” ที่เคารพศรัทธาของกองกำลังค่ายรัตนพล และชาวบ้านคลองหอยโข่ง
12 ตุลาคม 2568 | 241สำนักสงฆ์เวียงป่าโป (ควนลุม) กับเหตุอัศจรรย์องค์พระผุดขึ้นมาจากหิน
28 กันยายน 2568 | 582เรื่องเล่าอาถรรพ์ผืนป่าชายแดนใต้ "ตำนานบาเตาะ" ชนเผ่ากินคนแห่งป่าฮาลา-บาลา
28 กันยายน 2568 | 5751 ปีมีหน ขนมไหว้พระจันทร์ ร้านในตำนานหาดใหญ่ กับความเชื่อเรื่องเทศกาลไหว้พระจันทร์
28 กันยายน 2568 | 601กว่า 3 ศตวรรษ...มัสยิดยาบัลโรดเหร๊าะหม๊ะ บ้านหัวเขา (สิงหนคร)
21 กันยายน 2568 | 503คนใต้กับปืน : จากวิถีสู่วลีฮิต "ประตูมีกลอน คนคอนมีปืน"
21 กันยายน 2568 | 719