
แหลมทรายที่กล่าวถึงในจดหมายเหตุฯ นั้น ปัจจุบันเรียกว่า แหลมสนอ่อนพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 6 ได้เสด็จพระราชดำเนินมายังเมืองสงขลาหลายครั้ง ในครั้งที่เสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลปักษ์ใต้ พ.ศ. 2458 นั้น มีพระราชประสงค์จะทอดพระเนตรทางรถไฟหลวงสายใต้ซึ่งได้ทำแล้วเสร็จเป็นระยะ ๆ ไปด้วย

ในหนังสือราชกิจจานุเบกษา มีบันทึกเกี่ยวกับการเสด็จฯ ในครั้งนั้นไว้ไม่ละเอียดนัก แต่ยังมีเอกสารสำคัญอีกฉบับหนึ่งที่ทรงคุณค่าเป็นอย่างยิ่งในการเรียนรู้เรื่องราวของเมืองสงขลาในอดีตเมื่อเกือบ 100 ปีที่แล้ว นั่นคือ จดหมายเหตุระยะทางเสด็จพระราชดำเนินเลียบมณฑลปักษ์ใต้ ของสักขี พ.ศ. 2458

หนังสือเล่มนี้ ปัจจุบันกลายเป็นหนังสือเก่าหายาก ยังไม่มีการนำมาพิมพ์ซ้ำ ผมลองไปถามหาที่หอสมุดแห่งชาติ กรุงเทพฯ เจ้าหน้าที่บอกว่า หาต้นฉบับไม่พบ แต่สามารถไปดูฉบับถ่ายสำเนาได้ที่หอวชิราวุธานุสรณ์ ซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณเดียวกัน ทางทิศเหนือของอาคารหอสมุดแห่งชาติ

พระราชกรณียกิจของ ร.6 ในช่วงที่เสด็จฯ มายังเมืองสงขลานั้น อยู่ในจดหมายเหตุฯ ฉบับที่ 5 และฉบับที่ 6 โดยเมื่อวันอาทิตย์ที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2458 มีบันทึกไว้ดังนี้ (ตัดตอนมาบางส่วน) เรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดชทอดอยู่น่าแหลมทรายเมืองสงขลา เห็นพระเจดีย์แลประภาคาร เสาธงบนยอดเขาตังกวน แลเห็นเสาวิทยุโทรเลข เห็นหลังคาพลับพลาทองแลตำหนักตึกสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ ฯ สมุหเทศาภิบาล ซึ่งพึ่งทำแล้วใหม่ที่เชิงเขาน้อย อันได้จัดเป็นที่ประทับแรมรับเสด็จคราวนี้ และแลเห็นรถยนต์เดินขวักไขว่อยู่ในระหว่างทิวไม้

ในตอนนั้นเรือพระที่นั่งกรรเชียงเคลื่อนจากเรือพระที่นั่งอรรคราชวรเดช เสด็จพระราชดำเนินมายังท่าซึ่งสร้างขึ้นเปนพิเศษทางแหลมทราย มีสพานยาวประมาณ 4 เส้นเศษเพื่อให้ตกน้ำลึก ตกแต่งด้วยใบสนของป่า และมีผ้าลาดพระบาทตั้งแต่ทางขึ้นจนถึงรถพระที่นั่ง

แหลมทรายที่กล่าวถึงในจดหมายเหตุฯ นั้น ปัจจุบันเรียกว่า แหลมสนอ่อน อยู่ถัดไปทางเหนือของหาดสมิหลา แม้จะหาตำแหน่งที่แน่ชัดไม่ได้ว่าสะพานของท่าแหลมทรายนี้อยู่ตรงจุดใด แต่จากภาพถ่ายที่ยังเก็บรักษาไว้ในหอจดหมายเหตุแห่งชาติ บอกเล่าเรื่องราวในครั้งนั้นได้เป็นอย่างดี

ขอบคุณภาพข้อมูล : นายพุทธพร ส่องศรี
แปะพิกัดสายมู ขอพรชีวิตปังรับปีใหม่ 2026 ครบจบในที่เดียว ณ วัดสันติวรคุณ (สะเดา)
14 ธันวาคม 2568 | 105ร่องรอยหลังน้ำลด : ภาพความเสียหาย รพ.หาดใหญ่ วันที่หัวใจบุคลากรทางการแพทย์แข็งแกร่งที่สุด
14 ธันวาคม 2568 | 140หาดใหญ่ใต้สายน้ำ : บันทึกมหาอุทกภัยปี 2568 กับเมืองที่ไม่เคยยอมแพ้
14 ธันวาคม 2568 | 809พาชมวิวทะเลหมอก 360 องศา ณ ยอดเขาเล่ อันซีนเมืองสะเดา ต้อนรับหน้าฝนปี2025
16 พฤศจิกายน 2568 | 825ตำนานจระเข้ผู้พิทักษ์ : วิถีคนทะเลสาบสงขลาแห่งบ้านอ่าวทึง อ.ควนเนียง
16 พฤศจิกายน 2568 | 3,768แม่ย่านางเรือศรีสไบ แห่งวัดสันติวรคุณ ตำนานเรือโบราณผุดกลางสวนยาง (สะเดา)
16 พฤศจิกายน 2568 | 863ต้นแบบโบสถ์พอเพียง : "อุโบสถดิน" แห่งแรกและแห่งเดียวในภาคใต้ ณ วัดสันติวรคุณ (สะเดา)
9 พฤศจิกายน 2568 | 573“สำนักสงฆ์เกาะโอน” อ.สะเดา สถานที่สงบกลางป่า กับตำนานทวดเขาวังชิง ผู้ศักดิ์สิทธิ์
9 พฤศจิกายน 2568 | 908