หางานหาดใหญ่ หาดใหญ่ ชัดทุกเรื่องเมืองหาดใหญ่ สงขลา อับเดตข่าวหาดใหญ่ Hatyaifocus สาวสวยหาดใหญ่ หนุ่มหล่อหาดใหญ่

วัดเขาน้อยตั้งอยู่ที่บ้านบนเมือง หมู่ที่ 78 ตำบลหัวเขา อำเภอสิงหนคร จังหวัดสงขลา สังกัดคณะสงฆ์มหานิกาย มีที่ดิน 38 ไร่ 2 งาน 2ตารางวา เป็นวัดแต่โบราณยุคพุทธศาสนามหายานแห่งศรีวิชัย ต่อมาเมืองสงขลาได้ตั้งขึ้นที่เขาค่ายม่วงหรือที่เรียกว่า เมืองสงขลาหัวเขาแดง ซึ่งเป็นเมืองท่าค้าขายที่เจริญขึ้นในสมัยอยุธยาตอนกลาง วัดเขาน้อยได้กลับกลายสภาพเป็นวัดที่ไม่มีพระสงฆ์อยู่อาศัย เป็นเวลาช้านานเพิ่งได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา อีกครั้งในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้น (หลังจากเมืองสงขลาหัวเขาแดงหมดสภาพจากการเมือง) วัดเขาน้อยมีปูชนียสถานและปูชะนีวัตถุที่สำคัญคือ

- เจดีย์เขาน้อย ตั้งอยู่บนยอดเขาน้อย เป็นเจดีย์ไม่เจือปูนการเรียงอิฐเป็นแบบไม่มีระบบเป็นแบบช่างสมัยศรีวิชัยพุทธศตวรรษที่13 -18 ฐานเจดีย์เป็นรูปเหลี่ยมจัตุรัสย่อมุมกว้างยาว ประมาณ 20 เมตร องค์เจดีย์ปรักหักพัง เหลือเพียงฐานซึ่งมีซุ้มประตูคูหาแบบรูปโค้งแหลม ภายในมีพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัย ฝีมือช่างท้องถิ่นสมัยอยุธยาอยู่ที่มุมทั้ง 4 ของฐาน จากการขุดแต่งบูรณะของสำนักงานศิลปากรที่ 13 สงขลา เมื่อปี พ.ศ. 2529 ปรากฏว่าได้พบหลักฐานต่าง ๆ จำนวนมาก เช่น หินแกะสลักเป็นลวดลาย และใบหน้าของบุคคล เป็นต้น ภาพแกะสลักเหล่านี้มีรูปแบบศิลปะ ที่ได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะแบบคุปตะ

(พุทธศตวรรษที่ 9 - 11) ของอินเดียแสดงว่าสถูปเจดีย์องค์นี้คงจะสร้างขึ้นในสมัยทวารวดีและศรีวิชัย ในระหว่างพุทธศตวรรษที่ 13 - 14 แล้วชิ้นส่วนของภาพแกะสลักเหล่านี้ได้ถูกนำมาใช้ประกอบเป็นภาพประดับสถูปเจดีย์อีครั้งหนึ่งในคราวต่อเติมระยะหลังราวพุทธศตวรรษที่ 18 - 20 ซึ่งเป็นสมัยอยุธยาตอนต้น ครั้งถึงสมัยกรุงรัตนโกสินทร์ ได้มีการก่อสร้างเพิ่มเติมสถูปเจดีย์องค์นี้อีกตามหลักฐานที่ปรากฏชวนให้เข้าใจได้ว่า เจดีย์วัดเขาน้อยองค์นี้ได้รับการบูรณะต่อเติมซับซ้อนกันมาหลายยุคหลายสมัยเป็นเวลานานหลายร้อยปีปัจจุบันยังเหลือไว้เพียงส่วนฐานเป็นพยานให้เห็นถึงความเจริญรุ่งเรืองแต่ในอดีต

 - ใบเสมาหินทรายแดง ซึ่งนิยมกันมากในสมัยอยุธยา เป็นชิ้นส่วนของหลักพัทธสีมาอุโบสถวัดเขาน้อย ซึ่งเหลืออยู่ที่บริเวณอุโบสถหลังเก่าเพียง 2 ใบ ปัจจุบันได้เก็บรักษาและจัดแสดงไว้ที่พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติจังหวัดสงขลา 

 - พระพุทธรูปสำริด ขุดพบที่เชิงเขาน้อย ตรงบริเวณกฏิอดีตเจ้าอาวาส (ถูกรื้อถอนออกหมดแล้ว) เป็นพระพุทธรูปปางประทานอภัยประทับยืนบนฐานบัวหงาย ปูชนียวัตถุสถานวัดเขาน้อย เป็นหลักฐานสำคัญทางประวัติศาสตร์ โบราณคดี กรมศิลปากร กระทรวงวัฒนธรรม ได้ประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานแห่งชาติ เมื่อพ.ศ.2525

ซึ่งวัดเขาน้อย ได้สร้างเป็นวัดประมาณ พ.ศ. 2320 ต่อมาตั้งอยู่เชิงเขาริมทางหลวงจากสามแยกท่าเรือน้ำลึก - สะพานติณสูลานนท์เกาะยอ เป็นวัดเก่าแก่แห่งหนึ่งและวัดเดียวที่อยู่บริเวณเมืองสงขลาเก่าฝั่งเขาแดงหรือเขาค่ายม่วงได้กลายเป็นวัดร้างไประยะหนึ่ง และได้รับการบูรณะพัฒนาขึ้นมาอีกครั้งหนึ่ง ตั้งแต่วันที่ 14 กุมภาพันธ์ 2486 ได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมา พ.ศ.2350 

หลังจากนั้นทางวัดได้พัฒนาปรับปรุง เป็นสถานที่จัดกิจกรรมทางศาสนาและเป็นสถานที่อบรมคุณธรรมและจริยธรรมนักเรียนในบริเวณละแวกใกล้เคียง และประชาชนทั่วไปอบรมวิปัสสนากรรมฐานซึ่งชาวบ้านบนเมืองและบุคคลภายนอกได้มาช่วยเหลือสอดส่องดูแลวัดนี้อยู่สม่ำเสมอเป็นวัดที่ประชาชนนับถือเข้าร่วมกิจกรรมของวัดอยู่เสมอและตอนนี้เป็นวัดที่สะอาดน่าอยู่เป็นที่อยู่ของคนที่มีจิตใจสะอาดบริสุทธิ์เพื่อทำความดีต่อไป

ขอบคุณข้อมูล :ฐานศิลปกรรมในภาคใต้

ขอบคุณรูปภาพ : ธนิก เลิศบรรเจิดกุล